W poprzednim „Medyku Białostockim” rozpoczęliśmy podsumowanie szkoleniowych działań projektowych w czasie lockdownu. Na pierwszy ogień poszły szkolenia skierowane do studentów, które pomimo licznych trudności zostały zorganizowane w tamtym okresie. Teraz nadszedł czas, by podsumować pozostałe działania, głównie te skierowane do kadry - akademickiej, jak i administracyjnej - które zrealizowane były w czasie pandemii.
Czas pandemii był pod tym względem nie mniej intensywny niż okres przed pojawieniem się koronawirusa. W przypadku szkoleń skierowanych do pracowników obowiązywały nas nieco łagodniejsze obostrzenia niż w przypadku studentów - przynajmniej w późniejszym okresie lockdownu - dlatego część z nich mogliśmy również przeprowadzić stacjonarnie, oczywiście przy zachowaniu wszelkich zasad bezpieczeństwa.
Szkolenia kadry akademickiej
Wśród szkoleń dla kadry akademickiej realizowanych w ramach projektu „Program Zintegrowanego Rozwoju Jakości Kształcenia na UMB (ZPU1)” należy wymienić przede wszystkim „Szkołę Tutorów Akademickich” oraz „Techniki prezentacji i wystąpień publicznych, a innowacyjna dydaktyka”, czyli dwa działania, których kolejne edycje - ze względu na ich wysoki poziom merytoryczny i wartość praktyczną, potwierdzone m.in. przez prorektora ds. kształcenia, prof. dr hab. Adriana Chabowskiego, jednego z uczestników - cieszą się niesłabnącą popularnością wśród uczestników. Pomimo konieczności rozwiązania kilku problemów organizacyjnych związanych z pandemią, oba szkolenia udało się zakończyć pełnym sukcesem.
Kolejne ze szkoleń zrealizowanych w ramach projektu ZPU1, „Manipulacje Powięzi 2 stopień”, skierowane do pracowników Wydziału Nauk o Zdrowiu, było dla odmiany jednym z tych, których problemy organizacyjne zdecydowanie nie omijały. Dość wspomnieć, że szkolenie było wielokrotnie przekładane, a z uwagi na brak ofert na rynku jego realizację musieliśmy przenieść na… Słowację (Poprad). Dodając do tego sytuację epidemiczną, łatwo sobie wyobrazić, że organizacja przedsięwzięcia była niczym przejażdżka rollercoasterem. Na szczęście udało nam się pokonać wszelkie przeszkody, a szkolenie zostało finalnie zrealizowane zgodnie z założeniami.
W ramach projektu „Zintegrowany Program Kształcenia z wykorzystaniem innowacyjnych metod w zespole stomatologicznym (ZPU2)” zostały zorganizowane szkolenia skierowane do nauczycieli akademickich prowadzących zajęcia na kierunkach lekarsko-dentystycznym oraz techniki dentystyczne. Zrealizowaliśmy szkolenia z zakresu gnatologii i okluzji oraz skanowania wewnątrzustnego, jak również część szkoleń poświęconych metodzie prof. A. Gerbera. Z uwagi na pandemię COVID-19, niektóre zaplanowane wcześniej terminy musiały zostać dopasowywane do bieżącej sytuacji, jednak nie przeszkodziło to w efektywnej realizacji założeń.
W ramach projektu „Mamy POWER - inwestujemy w kompetencje regionu (ZPU3)”, pracownicy Wydziału Farmaceutycznego skorzystali z szeregu różnorodnych szkoleń rozwijających ich kompetencje zawodowe. Nabyte umiejętności są powiązane z zaplanowanymi w ramach tego samego projektu zmianami w programach nauczania na wszystkich kierunkach prowadzonych na wydziale, zatem w przyszłości to studenci będą tymi, którzy skorzystają na działaniach projektowych. Szkolenia dotyczyły zarówno tematyki realizowanej na kierunkach farmacja i analityka medyczna (wykorzystanie systemu LCMS, akredytacja laboratoriów, walidacja metod analitycznych), jak i kosmetologii (mikropigmentacja, usuwanie tatuażu i makijażu permanentnego, trychologia, podologia, diagnostyka skóry) i skierowane były do wykładowców, którzy będą prowadzić przedmioty uwzględniające zagadnienia będące treścią szkolenia. Warto podkreślić, że mimo pandemii udało nam się z powodzeniem zrealizować w tym trudnym okresie 8 z 9 zaplanowanych szkoleń.
Administracja
Beneficjentami szkoleń podnoszących kompetencje (w ramach projektów ZPU1 i ZPU3) były również - obok kadry akademickiej - osoby stanowiące kadrę administracyjną uczelni, jak również technicy wykonujący obowiązki administracyjne.
Początki nie były łatwe: w pierwszym okresie pandemii realizacja szkoleń zaplanowanych dla części jednostek administracyjnych objętych projektem została wstrzymana. Powodem była niemożliwość ich zrealizowania w formie online, jak również brak dostępnych ofert. Największe trudności pojawiły się w przypadku szkoleń - już rozpoczętych jak i tych zaplanowanych - w ramach projektu ZPU1, w których brała udział duża liczba pracowników, jak np. II edycja kursu języka angielskiego, na który regularnie uczęszczało 69 osób, czy cykl szkoleń z zarządzania projektami. Po złagodzeniu restrykcji w czerwcu 2020 r., działania zostały wznowione w formie tradycyjnej z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa. Zrealizowano część szkoleń z zarządzania projektami oraz dotyczących komercjalizacji wyników badań naukowych, a w sierpniu wznowiony został kurs języka angielskiego. Jednocześnie pracownicy kadry administracyjnej rozpoczęli udział w szkoleniach otwartych realizowanych w formie zdalnej. Forma kształcenia na odległość, w dużej mierze ze względu na zwiększony wybór szkoleń w związku z dostosowaniem się firm do warunków czasu pandemii, okazała się szczególnie popularna w dziedzinach finansów oraz kompetencji kadrowych.
Warto tutaj wspomnieć, że tematyka niektórych szkoleń została rozszerzona o zagadnienia związane z koronawirusem i pandemią, a harmonogramy są dostosowywane do zmieniających się warunków epidemicznych w możliwie najbardziej elastyczny sposób.
Również w ramach projektu ZPU3, pomimo niełatwej sytuacji, sporą część szkoleń dla kadry administracyjnej zrealizowano: pracownicy kwestury podnieśli swoje kompetencje z zakresu systemu podatkowego oraz rachunkowości i finansów publicznych, a pracownicy Zakładu Medycyny Populacyjnej i Prewencji Chorób Cywilizacyjnych wzięli udział w szkoleniach, których tematyka obejmowała zaawansowane funkcje programu Microsoft Excel. Podobnie jak w przypadku projektu ZPU1, w późniejszym okresie pandemii część działań zostało zorganizowanych w formie stacjonarnej przy zachowaniu wszelkich zasad bezpieczeństwa.
Lockdown nie wpłynął również na możliwość uczestnictwa pracowników w studiach podyplomowych. Po zawieszeniu terminów zajęć stacjonarnych, nasza inspektor danych osobowych mogła kontynuować podnoszenie swoich kompetencji w formie zdalnej. Realizator studiów (Instytut Nauk Prawnych PAN w Warszawie) poradził sobie z sytuacją wyznaczając terminy spotkań w formie webinariów. Dziś już możemy mówić o sukcesie w postaci pozytywnych ocen z egzaminów oraz uzyskania dyplomu ukończenia studiów.
Co jeszcze nam się udało
Ponieważ wsparcie kadry i studentów UMB to nie tylko szkolenia, na koniec warto wspomnieć o kilku innych działaniach projektowych, które zostały zrealizowane w czasie lockdownu.
Jednym z najtrudniejszych do przeprowadzenia działań projektowych była organizacja staży studenckich (ZPU1). Mimo sytuacji epidemicznej, która utrudniała tego rodzaju wyjazdy nie tylko z uwagi na obostrzenia (przede wszystkim zamknięte granice), ale również charakter pracy szpitali i innych placówek medycznych, 34 studentom kierunku lekarskiego udało się odbyć staż w krajowych instytucjach służby zdrowia. Zainteresowanie wyjazdami wśród studentów było dwukrotnie większe, jednak każdy jeden udany wyjazd można uznać nie tylko za sukces, ale przede wszystkim za dowód determinacji naszych studentów w dążeniu do podnoszenia kompetencji zawodowych.
Również w ramach projektu ZPU1, Wydział Nauk o Zdrowiu zorganizował wizyty studyjne dla studentów fizjoterapii, które - wzorem opisywanych we wspomnianym na wstępie artykule podobnych działań skierowanych do studentów trzech wydziałów UMB dotyczących opieki geriatrycznej w zespołach interdyscyplinarnych - zostały zorganizowane w formie online. Oczywiście nic nie zastąpi wizyty „na żywo” w sanatorium czy gabinecie rehabilitacyjnym, jednak biorąc pod uwagę warunki lockdownu, możliwości realizacji zaplanowanego działania zostały wykorzystane optymalnie.
Projekt „Interdyscyplinarne, międzynarodowe studia doktoranckie w zakresie biologii medycznej i nauk farmaceutycznych na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku” umożliwił natomiast zorganizowanie międzynarodowej szkoły letniej w Kownie, która - początkowo planowana na czerwiec 2020 r. - finalnie odbyła się w dniach 22-26 września 2020. Obawy co do realizacji szkoły - przede wszystkim bezpieczeństwa uczestników - pojawiały się po obu stronach, tj. zarówno UMB jak i Vytautas Magnus University.
Epilog
Pandemia COVID-19 trwa, jednak wszyscy coraz lepiej odnajdujemy się w nowej rzeczywistości. Na pewno możemy być zadowoleni z jednego: koronawirus nie zatrzymał działalności UMB, również w zakresie projektów unijnych. Trudności, które musimy teraz pokonać motywują nas do dalszej pracy i realizacji zaplanowanych działań, pomimo przeszkód. Najważniejszym jest wszak bezpieczeństwo całej społeczności akademickiej.
Dział Projektów Pomocowych, opracował: Michał Pawłowski
