Uroczyste posiedzenie Senatu UMB to też moment, kiedy JM Rektor prof. Adam Krętowski podsumowuje mijający rok oraz wyznacza kierunki działania w nowym. A zmian w funkcjonowaniu uczelni będzie sporo.
Nowa ustawa o nauce (nazywana też Ustawą 2.0 lub Konstytucją dla nauki) wymusza na każdej publicznej uczelni wyższej zmiany w jej organizacji. Dotyczy to zarówno sfery organizacyjnej, jak też tej związanej z pracownikami. Mają być wprowadzone nowe kryteria oceny naukowców, ale i samych uczelni.
Publikujemy zapis wystąpienia rektora Krętowskiego.
Szanowni Państwo,
Uroczyste posiedzenie Senatu to niezwykle ważne, coroczne, wydarzenie na naszej uczelni, to okres podsumowania pracy naukowej, ale przede wszystkim to uroczystość wręczenia promocji doktorskich i habilitacyjnych będących efektem często wielu lat wytrwałej pracy i wyrzeczeń osób promowanych i ich rodzin.
Badania w naukach medycznych powinny mieć aspekt zarówno poznawczy, jak i praktyczny - muszą prowadzić do lepszego zrozumienia przyczyn /mechanizmów trapiących nas chorób oraz do działań dla dobra pacjenta i zdrowia naszego społeczeństwa. Jesteśmy dumni z faktu, że Uniwersytet Medyczny w Białymstoku może się poszczycić wysoko wykwalifikowaną kadrą naukową, dydaktyczną i kliniczną, która nieustannie podnosi swoje kwalifikacje wpływając na coraz wyższy poziom naukowy naszej uczelni.
Rekordowy IF
Aktualnie uniwersytet zatrudnia 269 samodzielnych pracowników nauki, z czego 117 z tytułem profesora, 152 ze stopniem doktora habilitowanego. Badania naukowe naszych pracowników owocują licznymi publikacjami. W minionym roku akademickim opublikowaliśmy blisko 1000 prac o łącznej wartości impact factor powyżej 1400 i łącznej punktacji MNiSW ponad 13 tys. pkt. Wydawane przez uczelnię Advances in Medical Sciences uzyskało za 2017 rok najwyższy w historii impact factor 2,064.
Poziom badań naukowych uzależniony jest od środków finansowych, jakimi dysponuje uczelnia. W roku akademickim 2017/2018 ze środków pozyskanych w ramach konkursów Komisji Europejskiej - Horyzont 2020 oraz 7 Programu Ramowego, konkursów Narodowego Centrum Nauki, Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, Fundacji na rzecz Nauki Polskiej i Fundacji Polpharma realizowane były 74 projekty naukowe o łącznej wartości blisko 66 mln zł, z czego w tym okresie podpisano umowy na realizację 28 nowych projektów, które uzyskały finansowanie na łączną kwotę ponad 24 mln zł.
Ponadto w roku 2018 Uniwersytet Medyczny w Białymstoku aplikował o dofinansowanie środkami unijnymi 10 projektów dydaktycznych i naukowo-badawczych na łączną kwotę ponad 16 mln zł, 7 projektów otrzymało dofinansowanie, 3 są w trakcie oceny merytorycznej. Realizujemy obecnie 27 projektów dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej na ogólną kwotę blisko 252 mln zł.
Zmiany a Nauka 2.0
Jesteśmy obecnie w szczególnej sytuacji - w trakcie wdrażania zmian związanych z nową ustawą dotyczącą szkolnictwa wyższego. Już teraz zrozumieliśmy, jak nowe regulacje dotyczą bezpośrednio każdego z nas. Już teraz te zmiany przyniosły szereg niepokojów, a nawet negatywnych emocji.
Chciałbym stanowczo zapewnić wszystkich pracowników akademickich naszej uczelni, że zrobimy wszystko, żeby każdy z Państwa czuł się bezpiecznie, żeby znalazł swoje miejsce na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku. Wszyscy jesteście bowiem bardzo potrzebni uczelni, jesteście potrzebni naszym studentom i społeczeństwu, dla którego kształcicie nowe kadry medyczne.
Kluczową zmianą wynikającą z ustawy jest wprowadzenie indywidualnej oceny każdego pracownika naukowo-dydaktycznego czy naukowego. Ocena poszczególnych osób przekłada się na ocenę dyscypliny naukowej na uczelni. Na podstawie ankiet, które złożyli nasi pracownicy, możemy potwierdzić że będziemy ewaluowani w 3 dyscyplinach: naukach medycznych, naukach farmaceutycznych i naukach o zdrowiu.
Tak więc wyniki osiągnięć naukowych poszczególnych osób przełożą się na wysokość subwencji, jaką otrzymamy w kolejnych latach, czyli wprost na wysokość pensji wszystkich pracowników. Niestety w skrajnej sytuacji, niekorzystne wyniki ewaluacji - otrzymanie oceny B w dyscyplinie nauk medycznych, będą skutkować wstrzymaniem możliwości kształcenia na kierunku lekarskim.
Nauka czy dydaktyka?
Tak więc proponowane zmiany wynikające z założeń nowej ustawy są dla nas koniecznością. Od przyszłego roku akademickiego każdy pracownik będzie musiał zdecydować o kierunku kariery akademickiej, uwzględniając jasno określone wymagania:
- jeżeli wybierze ścieżkę naukowo-dydaktyczną - będzie musiał przedstawiać w kolejnych 2 latach dobre publikacje,
- jeżeli wybierze ścieżkę dydaktyczną - otrzyma nieco więcej godzin ze studentami,
- jeżeli wybierze ścieżkę naukową - wymagania będą dotyczyły pozyskiwania wysokobudżetowych grantów i wysoko punktowanych publikacji.
Pragnę zapewnić, ze władze uczelni robią wszystko, żeby proces ten przebiegał w formie łagodnej ewolucji a nie rewolucji. Tworzony system będzie umożliwiał swobodne przechodzenie ze ścieżki dydaktycznej do naukowo-dydaktycznej czy naukowej i w odwrotnym kierunku.
Chcę podkreślić również, ze wszystkie dotychczasowe działania, które podjęliśmy na początku roku akademickiego - przez niektóre osoby odbierane jako przykre i zaskakujące - w praktyce nie zmieniają w obecnym roku realnej sytuacji pracowników akademickich: w zakresie wysokości wynagrodzenia i wysokości pensum rocznego.
Wierzę przy tym, że zapowiedzi ustawowe dotyczące wzrostu nakładów na szkolnictwo wyższe zostaną zrealizowane i uzyskamy znaczące fundusze na podwyżki, także w zakresie etatów dydaktycznych.
Raz jeszcze chciałbym szczególnie mocno podkreślić, że na naszej uczelni wszyscy obecni pracownicy są bardzo potrzebni - nie planujemy zwolnień, potrzebni są dobrzy naukowcy, którzy składają oświadczenie o zaliczeniu do liczby N, potrzebni są dobrzy dydaktycy, którzy prowadzą wysokiej jakości ćwiczenia ze studentami bez obowiązku angażowania się w badania naukowe oraz potrzebni są dobrzy klinicyści, którzy są podstawą działania naszych szpitali klinicznych.
Prof. Adam Krętowski, Rektor Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
Opracował: Wojciech Więcko
Skróty i śródtytuły pochodzą od redakcji