Nestor krajowej onkologii, twórca polskiej szkoły biologii nowotworów, a także powstaniec warszawski, społecznik, nauczyciel i Doctor Honoris Causa Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku (2000 r.) - prof. Mieczysław Chorąży odebrał z rąk prezydenta Andrzeja Dudy Order Orła Białego.
To najwyższe i najstarsze odznaczenie w Polsce. Nadawane jest za znamienite zasługi dla pożytku Rzeczypospolitej Polskiej. Nie dzieli się na klasy. Odznaczenie noszone jest na błękitnej wstędze przewieszonej przez lewe ramię do prawego boku.
Prof. Chorąży został wyróżniony za zasługi dla rozwoju polskiej medycyny oraz osiągnięcia w pracy naukowo-badawczej.
Profesor jest lekarzem onkologiem, który specjalizuje się w biologii molekularnej nowotworów. Przez ponad pół wieku był pracownikiem naukowym Centrum Onkologii w Gliwicach, jest też aktywnym członkiem wielu gremiów naukowych oraz Polskiego Komitetu ds. UNESCO
Do najważniejszych osiągnięć naukowych prof. Chorążego i jego zespołu należy zbadanie niektórych elementów regulujących funkcje genów komórek eukariotycznych oraz aktywności transkrypcyjnej wątroby szczura, wykrycie dotąd nieznanych dziedzicznych mechanizmów powodujących zachorowania na nowotwory, zwłaszcza raka płuc, oraz odkrycie funkcjonowania mechanizmów DNA w komórkach zwierzęcych.
Profesor był jednym z pionierów badań nad mutagenezą środowiskową oraz epidemiologią molekularną - do dziś pozostaje autorytetem w tym zakresie. Wniósł znaczący wkład w badania nad uszkodzeniami DNA i chromosomów u mieszkańców skupisk przemysłowych i komunalnych na Śląsku.
Profesor w sierpniu tego roku skończy 92 lata. Urodził się 31 sierpnia 1925 r. w Janówce, koło Białej Podlaskiej. Podczas II wojny światowej działał w konspiracji jako żołnierz Armii Krajowej, wtedy też ukończył Szkołę Podchorążych. Uczestniczył w powstaniu warszawskim, w czasie działań wojennych był dwukrotnie ranny, a następnie został internowany do Niemiec jako jeniec wojenny. Po powrocie do kraju w 1945 r. podjął studia na Akademii Medycznej w Warszawie. Krótko pracował w stolicy, po czym - skierowany został do Zakładu Biologii Nowotworów w Państwowym Instytucie Przeciwrakowym w Gliwicach - rozpoczął działalność pod kierunkiem profesora Kazimierza Duxa i w 1958 r. obronił doktorat z nauk medycznych. Jako stypendysta Fundacji Rockefellera w latach 1959-1963 odbywał staże w Stanach Zjednoczonych.
Jest laureatem wielu nagród i odznaczeń. Otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku oraz Śląskiej Akademii Medycznej. Za działalność w czasie wojny odznaczony Krzyżem Walecznych, Krzyżem Armii Krajowej i Warszawskim Krzyżem Powstańczym.
opr. bdc, na podstawie materiałów z Biblioteki Śląskiej
