Rok miniony był w historii naszej uczelni kolejnym bardzo udanym i pracowitym okresem. Należałoby go podsumować w czterech, uzupełniających się obszarach - pisze prof. Jacek Nikliński, rektor UMB
Działalność naukowa
| Po raz pierwszy ponad 1000 punktów Impact Factor zdobyły publikacje naukowców UMB w jednym roku |
| KRONIKA UMB 2014 |
W roku 2014 obserwujemy dalszy rozwój naukowy na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku oraz kontynuację korzystnych zmian dotyczących „aktywności publikacyjnej” naszych naukowców. Najnowsze analizy bibliometryczne wykazują coraz wyższą punktację MNiSW opublikowanych prac (średnio ok. 12 pkt MNiSW /pracę) oraz coraz wyższy odsetek prac zamieszczanych w czasopismach indeksowanych w bazie Thomson Reuters (na tzw. „liście filadelfijskiej”), przy zbliżonej do poprzednich lat liczbie opublikowanych artykułów naukowych. W 2014 roku aż 42,1 proc. wszystkich pełnotekstowych prac stanowiły artykuły opublikowane w czasopismach z Impact Factor („średni IF” dla publikacji wyniósł ok. 2,3), co świadczy o coraz wyższym poziomie badań naukowych na uczelni, przy efektywnym wykorzystywaniu funduszy.
Prace o najwyższym IF obejmują m.in. badania dotyczące insulinowrażliwości i metabolizmu lipidów, diagnostyki chorób neurozwyrodnieniowych, patomechanizmów chorób nerek, molekularnych markerów raka płuc, metabolomiki, nowych terapii chorób nowotworowych, psychofarmakologii, klinicznego wykorzystania markerów biochemicznych, genetycznych, nanocząsteczek i ekstraktów roślinnych oraz metabolizmu żelaza i zaburzeń immunoregulacji.
Nasi naukowcy opublikowali wspólne prace z naukowcami zagranicznymi i w ramach konsorcjów krajowych w najbardziej prestiżowych czasopismach naukowych w zakresie patofizjologii chorób metabolicznych, diagnostyki i terapii chorób wirusowych wątroby, chorób tkanki łącznej, funkcji śródbłonka, niewydolności serca, zatorowości płucnej, mechanizmów onkogenezy, chorób nerek,infekcji HIV, chorób zapalnych OUN, terapii dojelitowych, endokrynologii dziecięcej oraz doświadczalnych modeli chorób trzustki.
Pracownicy UMB współtworzyli europejskie i światowe zespoły eksperckie w zakresie chorób tkanki łącznej oraz byli współautorami prac o charakterze przeglądowym w renomowanych czasopismach w obszarze nefrologii, chorób wirusowych wątroby i niewydolności serca.
W 2014 roku pracownicy UMB pozyskali 9 grantów naukowych w ramach konkursów organizowanych przez NCN, NCBiR lub Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. W konkursie OPUS finansowanie otrzymały projekty:
§ Identyfikacja szlaku metabolicznego proliny jako molekularnego celu eksperymentalnej regulacji apoptozy/autofagii w komórkach raka sutka MCF-7 (837 668 zł) - prof. Jerzy Pałka,
§ Profile metaboliczne charakteryzujące różne podtypy niedrobnokomórkowego raka płuca (779 000 zł) - dr Michał Ciborowski.
W I konkursie „Profilaktyka i leczenie chorób cywilizacyjnych” STRATEGMED UMB uzyskał dwa projekty, w których uczestniczy jako partner konsorcjum:
§ „Terapia komórkowa w oparciu o namnożone sztucznie limfocyty regulowane CD4+CD25+CD127” (132 000 zł) - prof. Artur Bossowski,
§ „Farmakoterapia śródbłonka naczyniowego i aktywacji płytek krwi zależna od protacykliny, tlenku azotu i tlenku węgla - nowa strategia w zapobieganiu przerzutowości nowotworowej” (1 585 022 zł) - dr Karol Kramkowski.
W ramach programu INNOTECH organizowanego przez NCBiR dofinansowanie uzyskał projekt: „Opracowanie innowacyjnego preparatu o właściwościach obniżania indeksu glikemicznego spożywanych posiłków” (963 820 zł) - prof. Adam Krętowski.
W konkursach MNiSW z naszej uczelni do realizacji zostały wybrane projekty:
§ w ramach Juventus PLUS: „Równowaga Th17/Treg oraz zjawisko wyczerpania limfocytów T CD8+ w przebiegu przewlekłego zakażenia HBV - rola odpowiedzi Th17 w kontroli immunologicznej zakażenia HBV” (299 400 zł) - dr Anna Parfieniuk - Kowerda,
§ wkonkursie „Generacja przyszłości”: „Mechanizmy genetyczne i molekularne wpływu aktywności fizycznej na prewencję cukrzycy typu drugiego” (79 000 zł) - student UMB Łukasz Szczerbiński,
oraz 2 projekty w programie „Uniwersytet Młodych Wynalazców”:
§ „Ocena zmian w metabolizmie w komórkach skóry powstałych pod wpływem promieniowania UV i czynników chemicznych” - 49 900 PLN,
§ „Moja przygoda z nauką - wybrane aspekty zdrowotne owoców egzotycznych” - 49 940 zł.
Pracownicy naukowi UMB ponadto złożyli w bieżącym roku 5 wniosków do programu Horyzont 2020, trzy z nich zostały zakwalifikowane do drugiego etapu konkursu:
· Personalized medicine for COPD: Biomarkers of the clinical response to statins and its impact on lung inflammation, koordynator konsorcjum: dr hab. Robert Mróz
· Translating Omics into Personalized Medicine in Obesity and Diabetes, koordynator UMB: prof. Adam Krętowski,
· Protein Aggregates as key determinants modulating health and ageing, koordynator UMB: prof. Elżbieta Skrzydlewska.
Istotnym osiągnięciem UMB jest również uczestnictwo w roli Partnera w projekcie ogólnopolskiego konsorcjum naukowego pn. „Centrum Badań Środowiska i Innowacyjnych Technologii Żywności dla Jakości Życia”, który został umieszczony na Polskiej Mapie Drogowej Infrastruktury Badawczej. Głównym celem badawczym konsorcjum będzie osiągnięcie rozwiązań pozwalających na implementację interdyscyplinarnych wyników badań w inteligentnych specjalizacjach strategicznych sektorów gospodarki obejmujących: produkcję roślinną i zwierzęcą, przemysł spożywczy, profilaktykę i leczenie chorób cywilizacyjnych składających się na jakość życia człowieka.
W 2014 roku dzięki funduszom pozyskanym w ramach projektu „UMB na drodze innowacyjnego rozwoju” zorganizowano serię szkoleń dla pracowników, doktorantów i studentów w zakresie przedsiębiorczości akademickiej i ochrony praw własności intelektualnych oraz uchwalono bardzo korzystny dla naukowców „Regulamin zarządzania prawami autorskimi, pokrewnymi i własności przemysłowej oraz zasady komercjalizacji wyników badań naukowych i prac rozwojowych”. Zaowocowało to znaczącym wzrostem liczby zgłoszeń patentowych, nasi naukowcy otrzymali też 2 patenty. Po raz pierwszy na uczelni zorganizowano konkurs „Innowator UMB”, podczas którego nagrodzono 9 osób w trzech kategoriach: za największą liczbę otrzymanych patentów, największą liczbę zgłoszeń patentowych oraz w kategorii dla młodych naukowców.
Uczelnia kontynuuje zabiegi w pozyskiwaniu funduszy na infrastrukturę badawczą. W 2014 roku została zakończona budowa Laboratorium Obrazowania Molekularnego (LOM) - wspólna inicjatywa UMB i Miasta Białystok w ramach Białostockiego Parku Naukowo-Technologicznego. W LOM będą wykonywane badania obrazowe przy zastosowaniu najnowocześniejszej hybrydy PET/MRI pozwalającej na jednoczasową ocenę morfologii i metabolizmu tkanek.
Znaczącym sukcesem uczelni w 2014 roku było umieszczenie na liście projektów Kontraktu Terytorialnego województwa podlaskiego projektu: „Centrum Badań Innowacyjnych w zakresie Prewencji Chorób Cywilizacyjnych i Medycyny Indywidualizowanej”, którego łączny budżet planowanych inwestycji na lata 2015-2020 przekracza 182 mln. W ramach projektu planowane jest nowocześnienie aparatury badawczej jednostek UMB oraz powstanie nowych jednostek naukowych: Centrum Przeciwdziałania Zdrowotnym Skutkom Starzenia, Biobanku Onkologicznego, Centrum Prewencji i Medycyny Spersonalizowanej obejmującego Ośrodek Badań Populacyjnych i Telemedycyny oraz Centrum Medycyny Regeneracyjnej. W planach jest też powstanie Białostockiego Centrum Cyklotronowego we współpracy z inwestorem komercyjnym. Projekt został już zatwierdzony w negocjacjach z rządem RP, wymaga jeszcze ostatecznego zatwierdzenia przez Komisję Europejską. Niezbędne też będą poszukiwania części funduszy na tzw. „wkład własny” oraz partnerów biznesowych dla komercyjnych elementów projektu.
Inwestycje i poprawianie warunków studiowania
Priorytet inwestycyjny uczelni to modernizacja szpitala klinicznego. 2015 r. upłynie na wyposażaniu jego nowej część i przeprowadzek klinik |
Jednym z priorytetowych zadań uczelni w minionym roku była kontynuacja projektu rozbudowy i modernizacji Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego. W grudniu zakończył się ważny etap inwestycji - nowo wybudowana część szpitala została oddana do użytku. Obecnie trwa wyposażanie oraz przeprowadzki poszczególnych klinik, uruchomione zostało lądowisko dla helikopterów na dachu nowego skrzydła. Rozpoczęły się również wstępne prace modernizacyjne starej części szpitala. Na kontynuację inwestycji w 2015 roku posiadamy środki w wysokości 93 mln zł.
Uczelnia otrzymała również dotację w wysokości 48 mln zł na modernizację i rozbudowę szpitala USK przy ulicy Żurawiej. Szpital w Dojlidach zostanie powiększony o takie jednostki kliniczne, jak intensywna terapia, toksykologia, oddział obrazowania medycznego. Zostanie rozbudowane i zmodernizowane zaplecze dydaktyczne. Zakończenie tej inwestycji planowane jest do końca 2017 roku.
W 2014 roku powiększył się również kampus naszej uczelni o nieruchomości w okolicach ulic Waszyngtona, Żelaznej i Mickiewicza, przejętych od Miasta Białystok.
Działalność dydaktyczna
Był to rok kolejnych starań o podniesienie jakości kształcenia na wszystkich kierunkach studiów naszej uczelni, między innymi poprzez stworzenie jednolitego i funkcjonalnego wewnętrznego systemu zapewnienia jakości kształcenia, który otrzymał wysoką ocenę Polskiej Komisji Akredytacyjnej. W efekcie Lekarski Egzamin Końcowy nasi studenci napisali z piątym (egzamin zimowy) i siódmym (egzamin jesienny) wynikiem w kraju, tracąc do najlepszej uczelni ledwie 3 punkty.
W minionym roku studenci mieli też możliwość wyjazdu na praktyki zagraniczne do renomowanych ośrodków klinicznych w Polsce i za granicą między innymi do USA, Japonii, Hiszpanii. Z tej możliwości skorzystało 129 osób.
Na uczelni prężnie działa Biuro Karier, które w 2014 roku zaoferowało 15 szkoleń i warsztatów podnoszących kwalifikacje naszych studentów np. sposoby radzenia sobie ze stresem, efektywna komunikacja z pacjentem. Corocznie wzrasta zaangażowanie studentów w życie uczelniane i działalność na rzecz mieszkańców Podlasia. Organizacje studenckie przeprowadziły kilkadziesiąt akcji profilaktycznych na terenie Uniwersytetu Medycznego i w centrach handlowych, uczestniczyły też w inicjatywach społecznych przygotowywanych przez inne instytucje. Do najważniejszych należą „Zdrowie pod kontrolą”, „Zapytaj farmaceutę…”, „Pink Lips”. Studenci aktywni są także we współpracy ze szkołami. Sukcesem 2014 roku okazały się lekcje anatomii pt. „Medycyna na start” przygotowane przez oddział białostocki Międzynarodowego Stowarzyszenia Studentów Medycyny IFMSA Poland. Ten autorski projekt naszych studentów zdobył Nagrodę Zarządu Głównego IFMSA na Project Fair. Sukces na arenie ogólnopolskiej odniosła również Studencka Sekcja Towarzystwa Farmaceutycznego Młoda Farmacja. Za całokształt działalności została uznana najlepszym oddziałem w Polsce i zdobyła tytuł „Miasto na fali”.
W 2014 roku odbył się 9 Bialystok International Medical Congress for Young Scientists. Ze względu na bardzo profesjonalne przygotowanie konferencji przez Studenckie Towarzystwo Naukowe, konferencja cieszy się coraz większą popularnością w Polsce i przyciąga do Białegostoku coraz więcej młodych naukowców, również z zagranicy.
Hymn UMB
W 2014 roku Uniwersytet Medyczny doczekał się premiery „Hymnu UMB”, która odbyła się podczas Inauguracji Roku Akademickiego 2014/2015. Słowa do hymnu napisał Apoloniusz Ciołkiewicz, a muzykę skomponował Andrzej Makal. W ten sposób uczelnia dołączyła do nielicznych w kraju, które posiadają własny hymn.
Ważnym zadaniem, które uczelnia wykonała w 2014 roku na rzecz środowiska akademickiego i mieszkańców Białegostoku była organizacja XII edycji Podlaskiego Festiwalu Nauki i Sztuki zorganizowanego w maju minionego roku, coraz bardziej wpisującego się w mapę kulturalną Białegostoku.
Uczelnia rozszerzyła tez współpracę ze szkołami ponadgimnazjalnymi. W 2014 roku podpisaliśmy listy intencyjne z III i II Liceami w Białymstoku, a całkiem niedawno, bo 19 stycznia 2015 roku, z I Liceum. Szkoły te uczestniczą w wielu specjalnie dla nich przygotowywanych wydarzeniach, takich jak ogólnouczelniana akcja „Studiuj w UMB!”, Europejski Dzień Dziedzictwa Akademickiego.
Niewątpliwie bardzo ważnym organizacyjnym wyzwaniem 2014 roku było wdrażanie zintegrowanego informatycznego systemu zarządzania. System swoim zasięgiem objął wszystkie dziedziny życia uczelnianego, począwszy od kadr, a skończywszy na module dotyczącym ewidencjonowania dorobku naukowo-dydaktycznego pracowników.
Prof. Jacek Nikliński, rektor UMB
we współpracy z: prof. Adamem Krętowskim, prorektorem ds. nauki i współpracy międzynarodowej, prof. Adrianem Chabowskim, prorektorem ds. studenckich, prof. Zenonem Mariakiem, prorektorem ds. klinicznych i kształcenia podyplomowego.
