Muzeum Historii Medycyny i Farmacji UMB zostało oficjalnie powołane przez Jego Magnificencję Rektora Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku – prof. dr hab. Jacka Niklińskiego - 31 maja 2011 roku. Muzeum działa w strukturze Samodzielnej Pracowni Historii Medycyny i Farmacji, zaś bezpośredni nadzór nad placówką muzealną posiada kierownik Pracowni.
Gromadzenie eksponatów muzealnych z zakresu historii medycyny ma na naszej Uczelni dłuższą tradycję. W 1994 roku na Wydziale Lekarskim UMB została powołana Samodzielna Pracownia Historii Medycyny i Farmacji. Od początku jej istnienia gromadzono zbiory związane z historią medycyny i farmacji. Pierwszym kierownikiem Pracowni został prof. dr hab. Michał Małofiejew – wieloletni prezes Białostockiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Historii Medycyny i Farmacji.
Pierwsza ekspozycja muzealna poświęcona dawnemu aptekarstwu z terenu Podlasia została otwarta w 1995 roku w zabytkowym budynku znajdującym się nieopodal Pałacu Branickich - Collegium Primum. Po zmianie lokalizacji Pracowni w 2003 roku, salę wystawową zorganizowano w pięknym, zabytkowym pomieszczeniu na parterze prawego skrzydła Pałacu Branickich. Do dyspozycji studentów oraz pracowników UMB oddano stałą wystawę „Tajemnice dawnych aptek”, prezentującą wyposażenie aptek z przełomu XIX i XX wieku z terenu dawnego województwa białostockiego. Ekspozycja ta oparta jest w większości o zbiory depozytowe Białostockiego Oddziału Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego. Wystawa była udostępniana kilka razy w roku społeczności akademickiej oraz szerszemu gronu zainteresowanych w podczas Festiwalu Nauki i Sztuki oraz Dni Otwartych UMB. Od momentu oficjalnego powołania Muzeum, ekspozycja jest udostępniana wszystkim osobom zainteresowanym w dni powszednie oraz w niedziele, w wyznaczonych godzinach.
Muzeum Historii Medycyny i Farmacji UMB od dwóch lat, a więc jeszcze przed oficjalnym powołaniem, włącza się w liczne akcje mające na celu przybliżać społeczności historię medycyny, farmacji, dzieje Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku. Przykładem jest Noc Muzeów, do której nasz Uniwersytet przystąpił po raz pierwszy w 2010 roku. Tematami przewodnimi były: tajemnice ludzkiego ciała, medycyna wojskowa, dawna apteka, sekrety Pałacu Branickich.
W 2011 roku Muzeum po raz pierwszy włączyło się także jako współorganizator do obchodów Europejskich Dni Dziedzictwa. Powstała wystawa „Kamienie milowe białostockiego szpitalnictwa”.
Muzeum Historii Medycyny i Farmacji UMB zlokalizowane jest w jednym z najważniejszych zabytków północno-wschodniej Polski i najpiękniej zachowanej barokowej rezydencji Europy Środkowo-Wschodniej – dawnym Pałacu Branickich. Właścicielem pałacu od przeszło 60 lat jest Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. W ostatnich latach wykonano szereg prac restauracyjno-konserwatorskich przywracających blask barokowemu założeniu.
Muzeum zajmuje pomieszczenia na parterze prawej oficyny pałacowej. Według źródeł historycznych, w XVIII i na początku XIX wieku lewa część tej oficyny pałacowej służyła celom mieszkalnym. Kwaterowano tu gości przybyłych do Branickich, oficjalistów. Po 1771 roku tj. po śmierci Jana Klemensa Branickiego, pomieszczenia te w miesiącach zimowych zamieszkiwała wdowa po hetmanie – Izabela z Poniatowskich Branicka. Prawa, niższa część oficyny, posiada cechy architektoniczne świadczące o dłuższej historii. W XVIII wieku, parter tej części oficyny służył jako stajnia. Do dziś zachowały się oryginalne, kamienne żłoby końskie, pochodzące z tego okresu.