Rok akademicki 2023/2024

Ćwiczenie  1. (23.02.2024) Mózgoczaszka
Ćwiczenie  2. (1.03.2024) Twarzoczaszka
Ćwiczenie  3. (8.03.2024) Układ ruchu
Ćwiczenie  4. (15.03.2024) Ośrodkowy i obwodowy układ nerwowy oraz narządy zmysłów - Kolokwium I
Ćwiczenie  5. (22.03.2024) Głowa i szyja 
Ćwiczenie  6. (29.03.2024) Głowa i szyja 
Ćwiczenie  7. (12.04.2024) Głowa i szyja oraz układ pokarmowy
Ćwiczenie  8. (19.04.2024) Układ krwionośny i oddechowy                   
Ćwiczenie  9. (26.04.2024) Kolokwium II
Ćwiczenie 10. (10.05.2024) Układ moczowo-płciowy 

Ćwiczenie  1. (23.02.2024) Mózgoczaszka

Kości części mózgowej czaszki. Doły mózgoczaszki i ich połączenia. Nerwy czaszkowe
(I-XII, nazwa, miejsca przez które wychodzą z czaszki). Szwy i ciemiączka z uwzględnieniem czasu ich zarastania (kostnienia).

Obowiązujące nazwy łacińskie:

Kość potyliczna – os occipitale

Kość klinowa – os sphenoidale

Kość skroniowa - os temporale

Kość czołowa – os frontale

Kość ciemieniowa – os parietale

Kość sitowa – os ethmoidale

Ćwiczenie  2. (1.03.2024) Twarzoczaszka

Kości części twarzowej czaszki (dokładna znajomość budowy kości podniebiennej, szczęki, żuchwy). Doły twarzoczaszki, ich ograniczenia i połączenia: oczodół, jama nosowa, jama ustna, dół skroniowy, dół podskroniowy, dół skrzydłowo-podniebienny.
Budowa i mechanika stawu skroniowo-żuchwowego (dokładnie). Miejsca przyczepu do kości mięśni żucia.

Obowiązujące nazwy łacińskie:

Kość nosowa – os nasale

Kość łzowa – os lacrimale

Kość podniebienna – os palatinum

Kość gnykowa – os hyoideum

Szczęka – maxilla

Żuchwa – mandibula

Kość jarzmowa – os zygomaticum

Lemiesz – vomer

Małżowina nosowa dolna – concha nasalis inferior

Ćwiczenie  3. (8.03.2024) Układ ruchu

• Budowa ogólna kości, połączeń kości oraz mięśni.
• Kości kręgosłupa, kości klatki piersiowej, kości kończyn.
• Połączenia kręgosłupa (krążki międzykręgowe, więzadła, stawy)
• Połączenia żeber z mostkiem i kręgosłupem
• Połączenia kości kończyny górnej (staw ramienny, łokciowy, promieniowo-nadgarstkowy)
• Połączenia kości miednicy i kończyny dolnej (staw biodrowy, kolanowy)
• Mięśnie klatki piersiowej i grzbietu (powierzchowne i głębokie, mięśnie oddechowe, przepona)
• Mięśnie ścian jamy brzusznej
• Mięśnie kończyny górnej – grupy, działanie, przedstawiciele
• Mięśnie kończyny dolnej – grupy, działanie, przedstawiciele

Ćwiczenie  4. (15.03.2024) Układ nerwowy i narządy zmysłów

K O L O K W I U M  I

Ośrodkowy układ nerwowy

1. Ogólny podział ośrodkowego układu nerwowego
2. Części składowe mózgowia
3. Budowa kresomózgowia

• ukształtowanie kory mózgu i lokalizacja ośrodków korowych
• istota biała
• jądra kresomózgowia i ich znaczenie

5. Komory mózgu
6. Opony otaczające mózgowie i rdzeń kręgowy
7. Płyn mózgowo-rdzeniowy (jego rola i krążenie)
8. Budowa międzymózgowia

• wzgórze jako stacja przekaźnikowa dróg czuciowych
• podwzgórze - budowa i rola w regulacji ważnych procesów życiowych

9. Pień mózgu

• części składowe
• jądra nerwów czaszkowych
• twór siatkowaty
• lokalizacja ośrodka oddechowego i krążenia
• istota biała - włókna rzutowe i kojarzeniowe

10. Budowa i funkcja móżdżku
11. Rdzeń kręgowy - budowa zewnętrzna i wewnętrzna

Układ nerwowy obwodowy

1. Układ nerwowy obwodowy

• ogólna charakterystyka czynnościowa
• lokalizacja komórek nerwowych
• zakres unerwienia nerwów rdzeniowych
  • splot szyjny i jego odgałęzienia (nerw przeponowy)
  • splot ramienny i jego odgałęzienia (gałęzie odchodzące od trzech pęczków części podobojczykowej)
  • nerwy międzyżebrowe
  • splot lędźwiowy i jego gałęzie (nerw udowy, nerw zasłonowy)
  • splot krzyżowy (nerw kulszowy)

2. Układ autonomiczny (wegetatywny)

• ogólna charakterystyka
• lokalizacja komórek nerwowych
• przebieg wypustek komórek autonomicznych

Narządy zmysłów

1. Narząd wzroku

• gałka oczna (budowa i rola rogówki, twardówki, tęczówki, ciała szklistego, cieczy wodnistej, siatkówki)
• aparat ruchowy gałki ocznej - mięśnie
• aparat ochronny oka (powieka, spojówka, narząd łzowy)
• nerw wzrokowy - ośrodek wzroku w korze mózgu

2. Narząd przedsionkowo-ślimakowy

• budowa ucha zewnętrznego, środkowego, wewnętrznego
• proces słyszenia
   

Ćwiczenie  5. (22.03.2024) Głowa i szyja

1. Mięśnie żucia- położenie, przyczepy, czynność, unerwienie

2. Mięśnie wyrazowe twarzy spełniające pomocniczą funkcję w procesie żucia (mięśnie otoczenia szpary ust + mięsień okrężny oka i mięsień potyliczno- czołowy)- położenie, czynność, unerwienie

3. Nerw trójdzielny- pochodzenie, zwój trójdzielny, podział, przebieg i zakres unerwienia gałęzi V3 (nerw żuchwowy)

4. Nerw twarzowy- pochodzenie, przebieg i zakres unerwienia gałęzi, różnica między porażeniem ośrodkowym i obwodowym nerwu twarzowego

5. Przedsionek jamy ustnej- budowa wargi i policzka

6. Zęby- budowa ogólna zęba, rodzaje zębów uzębienia mlecznego i stałego, proces wyrzynania się zębów, osadzenie zębów w zębodołach, zwarcie zębów    

7. Jama ustna –przedsionek, ograniczenie, dno jamy ustnej

Obowiązujące nazwy łacińskie

• musculus temporalis- mięsień skroniowy
• musculus masseter- mięsień żwacz
• musculus pterygoideus medialis- mięsień skrzydłowy przyśrodkowy
• musculus pterygoideus lateralis- mięsień skrzydłowy boczny
• musculus buccinator- mięsień policzkowy
• musculus orbicularis oris- mięsień okrężny ust
• nervus trigeminus- nerw trójdzielny
• nervus mandibularis- nerw żuchwowy
• nervus facialis- nerw twarzowy
• dens incisivus- siekacz
• dens caninus- kieł
• dens premolaris- ząb przedtrzonowy
• dens molaris- ząb trzonowy
• cavitas oris- jama ustna
• vestibulum oris- przedsionek jamy ustnej
• labium- warga
• bucca- policzek
• dentes permamentes – zęby stałe
• dentes decidui- zęby mleczne
• occlusio dentium- zwarcie zębów
• periodontium- ozębna
• gingiva- dziąsło

Ćwiczenie  6. (29.03.2024) Głowa i szyja

1. Budowa i czynność języka (unerwienie ruchowe, czuciowe i smakowe)

2. Ślinianki- położenie, przebieg i miejsca ujść przewodów odprowadzających ślinę, unerwienie wydzielnicze

3. Unerwienie jamy ustnej- gałęzie nerwu trójdzielnego- V2 (szczękowego) i V3 (żuchwowego), nerw językowo- gardłowy, gałęzie gardłowe nerwu błędnego

4. Unerwienie zębów i dziąseł, miejsca znieczuleń nerwów unerwiających zęby

Jama nosowa i zatoki przynosowe

1. Szkielet nosa, jamy nosowej (kości twarzoczaszki budujące ściany jamy nosowej) i zatok przynosowych

2. Budowa jamy nosowej-  przestrzenie, okolice błony śluzowej i związane z nimi funkcje

3. Unaczynienie i unerwienie jamy nosowej

4. Budowa i topografia zatok przynosowych oraz miejsca ujść zatok

5. Znaczenie zatok przynosowych

Gardło

1. Podział gardła i ukształtowanie poszczególnych pięter gardła

2. Pierścień chłonny gardła

3. Mięśnie gardła i ich czynność w procesie połykania i artykulacji

4. Unerwienie ruchowe i czuciowe gardła (nerw językowo- gardłowy i nerw błędny)

5. Topografia gardła

6. Odcinek szyjny przełyku

Obowiązujące nazwy łacińskie

• palatum durum- podniebienie twarde
• palatum molle (velum palatinum)- podniebienie miękkie
• nervus vagus- nerw błędny
• tonsilla palatina- migdałek podniebienny
• arcus palatoglossus- łuk podniebienno- językowy
• arcus palatopharyngeus- łuk podniebienno- gardłowy
• lingua (glossa)- język
• musculus mylohyoideus- mięsień żuchwowo- gnykowy
• musculus genioglossus- mięsień bródkowo- językowy
• nervus hypoglossus- nerw podjęzykowy
• nervus glossopharyngeus- nerw językowo- gardłowy
• nervus lingualis- nerw językowy
• nervus alveolaris inferior- nerw zębodołowy dolny
• nervus mentalis - nerw bródkowy
• nervus maxillaris- nerw szczękowy
• nervus infraorbitalis- nerw podoczodołowy
• nervus alveolaris superior (posterior, medius, anterior) - nerw zębodołowy górny (tylny, środkowy, przedni)
• glandula parotidea – ślinianka przyuszna
• glandula submandibularis – ślinianka podżuchwowa
• glandula sublingualis – ślinianka podjęzykowa
• cavitas nasi- jama nosowa
• septum nasi- przegroda nosa
• regio respiratoria- okolica oddechowa
• regio olfactoria- okolica węchowa
• sinus maxillaris- zatoka szczękowa
• sinus frontalis- zatoka czołowa
• sinus sphenoidalis- zatoka klinowa
• cellulae ethmoidales- komórki sitowe
• pharynx- gardło
• recessus piriformis- zachyłek gruszkowaty
• tonsilla tubaria- migdałek trąbkowy
• tonsilla pharyngealis (adenoidea)- migdałek gardłowy
• esophagus- przełyk
   

Ćwiczenie  7. (12.04.2024) Głowa i szyja oraz układ pokarmowy

Krtań

1. Szkielet krtani- chrząstki krtani i ich połączenia

2. Jama krtani, ze szczególnym uwzględnieniem głośni i szpary głośni

3. Funkcja krtani- mięśnie krtani- ich lokalizacja, czynność i unerwienie (przebieg nerwów krtaniowych)

4. Porównanie budowy krtani osoby dorosłej i dziecka

5. Położenie i topografia krtani

6. Odcinek szyjny tchawicy

Gruczoły dokrewne szyi

1. Tarczyca – położenie, budowa, czynność

2. Przytarczyce – położenie, budowa, czynność

Mięśnie szyi

1. Mięśnie powierzchowne- m.szeroki szyi, m.mostkowo-obojczykowo- sutkowy

2. Mięśnie nadgnykowe i podgnykowe

3. Mięśnie pochyłe, szczeliny mięśni pochyłych

4. Splot szyjny i jego gałęzie
5. Odcinek szyjny pnia współczulnego- podstawowe informacje

Układ pokarmowy

1. Przełyk (budowa i przebieg)
2. Żołądek (budowa, położenie i funkcja)
3. Jelito cienkie (budowa i funkcja)
4. Jelito grube (budowa i funkcja)
5. Droga pokarmu
Wielkie gruczoły przewodu pokarmowego
1. Wątroba (położenie, czynność, unaczynienie, droga żółci)
2. Trzustka (położenie, czynność, droga soku trzustkowego)
3. Śledziona (położenie, czynność)
5. Żyła wrotna
5. Otrzewna (jej przebieg i rola w jamie brzusznej)

Obowiązujące nazwy łacińskie

• larynx- krtań
• cartilago thyroidea- chrząstka tarczowata
• cartilago cricoidea- chrząstka pierścieniowata
• cartilago arytenoidea- chrząstka nalewkowata
• cartilago epiglottica- chrząstka nagłośniowa
• plica vocalis- fałd głosowy
• plica vestibularis- fałd przedsionkowy
• glottis- głośnia
• rima glottidis- szpara głośni
• epiglottis- nagłośnia
• trachea- tchawica
• glandula thyroidea- tarczyca
• glandula parathyroidea- gruczoł przytarczyczny
• musculus sternocleidomastoideus- mięsień mostkowo- obojczykowo- sutkowy
• musculi scaleni- mięśnie pochyłe
• plexus cervicalis- splot szyjny
• truncus sympathicus- pień współczulny

Ćwiczenie  8. (19.04.2024) Układ krwionośny i oddechowy

Układ krążenia - budowa serca

1. Położenie serca
2. Części serca i granice między nimi (zewnętrzne i wewnętrzne)
3. Lokalizacja, budowa i praca zastawek serca
4. Lokalizacja naczyń krwionośnych wychodzących z serca i wchodzących do serca
5. Budowa ścian serca z uwzględnieniem układu przewodzącego i szkieletu serca
6. Unaczynienie serca
7. Worek osierdziowy

Układ krążenia – krążenie małe i duże

1. Krążenie płucne
2. Krążenie duże:

• tętnice odchodzące od łuku aorty i ich przebieg
• tętnice odchodzące od aorty piersiowej i zakres ich unaczynienia
• tętnice odchodzące od aorty brzusznej i zakres ich unaczynienia
• tętnice końcowe aorty i ich przebieg
• żyły powierzchowne kończyny górnej i dolnej
• żyły głębokie i żyły główne
• budowa i rola układu chłonnego
   

Układ oddechowy

1. Budowa tchawicy i oskrzeli
2. Budowa płuca prawego i lewego
3. Droga powietrza wdychanego z jamy nosowej do pęcherzyków płucnych
4. Opłucna i jej zachyłki
5. Śródpiersie i jego zawartość

Ćwiczenie  9. (26.04.2024) K O L O K W I U M  II 

Ćwiczenie 10. (10.05.2024) Układ moczowo-płciowy

Układ moczowy

1. Nerka (położenie, budowa, czynność)
2. Moczowód (przebieg, zwężenia, budowa)
3. Pęcherz moczowy (położenie, budowa)
5. Cewka moczowa żeńska i męska
5. Droga moczu

Narządy płciowe męskie i żeńskie
1. Budowa i czynność jądra, najądrza, nasieniowodu, pęcherzyka nasiennego, gruczołu krokowego
2. Budowa i czynność jajników
3. Budowa i lokalizacja jajowodów
5. Budowa i położenie macicy