Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Siedziba.
  • Ostatnia zmiana 05.02.2024 przez Zakład Anatomii Prawidłowej Człowieka

    Siedziba

     

    Goście hetmana Jana Klemensa Branickiego nazwali „Wersalem Podlasia” jego białostocką siedzibę, przyrównując jej barokową urodę do podziwianych w całej osiemnastowiecznej Europie architektonicznych i ogrodowych rozwiązań rezydencji króla Francji Ludwika XIV. Jednak wykwintne towarzystwo arystokratów wypełniające swym gwarem komnaty i aleje otaczającego pałac parku prawdopodobnie nie przypuszczało, że dni ich świetności, podobnie jak Rzeczpospolitej Obojga Narodów, są policzone. Ponad stuletni okres utraty niepodległości i rządów obcych mocarstw był czasem tragicznym dla Polski. Los także okrutnie obszedł się z „Wersalem Podlasia”. Pałac rodowy hetmana Branickiego stał się w latach 1841-1914, w czasach zaboru rosyjskiego, siedzibą państwowej szkoły średniej - Instytutu Szlachetnie Urodzonych Dziewcząt. Carska administracja stopniowo doprowadziła do dewastacji magnackiej rezydencji, jej wyposażenia i parkowego otoczenia, zdecydowała również o konieczności rozbudowy istniejących pomieszczeń szkolnych.
    Na potrzeby Instytutu, w 1896 roku, w parku pałacowym powstał budynek, którego architektura w niczym nie przypominała finezyjnego baroku, a wnętrza cechowała spartańska prostota szkolnych korytarzy, których sklepienia ozdobione zostały jedynie charakterystycznymi surowymi łukami. Gmach ten po odzyskaniu niepodległości, aż do 1939 roku, nadal miał charakter placówki edukacyjnej stając się siedzibą Seminarium Nauczycielskiego. Lata II Wnętrza Seminarium Nauczycielskiego Wojny Światowej przyniosły spustoszenie, którego ofiarą padł Białystok. W 1949 roku władze centralne powojennej Polski zadecydowały o utworzeniu w Białymstoku Akademii Medycznej, której siedzibą miał być zrujnowany pałac Branickich oraz otaczające go budynki. Pomieszczenia byłego Seminarium Nauczycielskiego, nazwane Collegium Primum, odgruzowywane wspólnie przez pierwszych wykładowców i studentów, zostały przystosowane do potrzeb zakładów dydaktyczno-naukowych nowej Uczelni. Zajmując parter i piwnice budynku, jako jeden z pierwszych, rozpoczął swą działalność Zakład Anatomii Prawidłowej Człowieka. W ciągu 50 lat istnienia Zakładu wygląd jego wnętrz, korytarz Zakładu Anatomii Prawidłowej pomimo kilkukrotnych prac remontowych nie ulegał większym zmianom. Wielu lekarzy kończących białostocką Akademię Medyczną do dziś pamięta znajdującą się w nim czarno-białą szachownicę kafelków podłogowych i chłodną biel ścian. W roku 2001 Zakład przeszedł gruntowny remont  i modernizację. O przeszłości budynku przypominają jedynie łuki korytarzowych sklepień, kształt okien i widok, jaki się z nich roztacza, czyli drzewa pałacowego parku, patrzące już od ponad stu lat na ludzi zdobywających wiedzę - dziewczęta ozdobę salonów imperialnej Rosji, młodzieńców, krzewiących oświatę w niepodległej II Rzeczpospolitej i młodych adeptów sztuki lekarskiej współczesnej Polski.