4 czerwca 2022r. w Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku odbył się Jubileusz 50-lecia Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej i Plastycznej.
Patronat Honorowy obchodów Jubileuszu objął Jego Magnificencja Rektor UMB - prof. dr hab. n. med. Adam Krętowski oraz Prezes Okręgowej Izby Lekarskiej w Białymstoku - dr n. med. Henryk Grzesiak. Sponsorami obchodów Jubileuszu są firmy ChM Lewickie oraz MEDIF.
W obchodach Jubileuszu Kliniki wzięli udział: Konsultant Krajowy w dziedzinie chirurgii szczękowo-twarzowej prof. Mariusz Szuta, Konsultant Krajowy w dziedzinie chirurgii stomatologicznej prof. Mansur Rahnama Hezavah, przedstawiciele władz UMB, władz Białegostoku i Województwa Podlaskiego, Kierownicy Klinik i Zakładów oraz lekarze z wielu ośrodków w Polsce oraz zaproszeni goście.
Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej i Plastycznej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku rozpoczęła swą działalność 30 czerwca 1971 roku. Pierwszym Kierownikiem Kliniki została mianowana dr hab. n. med. Bronisława Ross, specjalista chirurgii ogólnej i szczękowej, wcześniej zatrudniona w Śląskiej Akademii Medycznej.
W 1971r w Klinice zostało zatrudnionych było pięciu lekarzy na etatach naukowo-dydaktycznych, którzy rozpoczęli staże specjalizacyjne. W Klinice znajdowało się 7 sal chorych z 32 łóżkami, sala operacyjna, 2 sale zabiegowe oraz poradnia specjalistyczna. Pod patronatem Kliniki funkcjonowało również ambulatorium chirurgii stomatologicznej. W Klinice rozpoczęto leczenie pacjentów z północno-wschodniej Polski, ze schorzeniami części twarzowej czaszki. Rozpoczęły się również zajęcia dydaktyczne ze studentami Oddziału Stomatologii Wydziału Lekarskiego i Wydziału Lekarskiego AMB oraz zainicjowano działalność naukową.
W latach 1972-1980 dr hab. n. med. Bronisława Ross pełniła funkcję wicedyrektora Instytutu Stomatologii i dzięki Jej staraniom w 1974 roku powołano Poradnię Wad Rozwojowych Twarzoczaszki oraz rozpoczęto leczenie pacjentów z wadami rozszczepowymi twarzy. W roku 1976 w Państwowym Szpitalu Klinicznym powstała Poradnia Chirurgii Plastycznej pod kierownictwem dr n. med. Juliusza Preferansowa. W 1980 roku Pani Docent przeszła na wcześniejszą emeryturę, pozostając kuratorem naukowym Kliniki do 1991 roku.
Od 1980 do 1993 roku funkcję Kierownika Kliniki pełnił dr n. med. Juliusz Preferansow, absolwent Oddziału Stomatologii Wydziału Lekarskiego Akademii Medycznej w Poznaniu i Wydziału Lekarski w Akademii Medycznej w Białymstoku, specjalista w zakresie chirurgii plastycznej i chirurgii szczękowej. Dr n. med. Juliusz Preferansow był pionierem chirurgii plastycznej w Białymstoku. Od roku 1983 do 1992 sprawował funkcję wicedyrektora Instytutu Stomatologii.
Po odejściu na emeryturę dr n. med. Juliusza Preferansowa w 1993 roku, funkcję Kierownika Kliniki przejęła dr n. med. Stanisława Zyta Grabowska, absolwentka Oddziału Stomatologii Wydziału Lekarskiego Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, specjalista chirurgii szczękowej, która tytuł naukowy profesora nauk medycznych uzyskała w 2005 roku. W latach 1996-2002 pełniła funkcję prodziekana ds. stomatologii AMB.
Decyzją Władz Uczelni w 2005 roku z Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej Instytutu Stomatologii zostały wyodrębnione dwie jednostki: Klinika Chirurgii Szczękowo-Twarzowej, przemianowana następnie w Klinikę Chirurgii Szczękowo-Twarzowej i Plastycznej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku oraz Zakład Chirurgii Stomatologicznej UMB. W 2008r Klinika została przeniesiona do nowego skrzydła w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym i została wyposażona w nowoczesny sprzęt medyczny. W dotychczasowej siedzibie Kliniki pozostał Zakład Chirurgii Stomatologicznej.
W 2014 roku po przejściu Pani Profesor Stanisławy Zyty Grabowskiej na emeryturę, obowiązki Kierownika Kliniki powierzono dr n. med. Janowi Borysowi, absolwentowi Wydziału Lekarskiego i Oddziału Stomatologii Akademii Medycznej w Białymstoku, specjaliście chirurgii szczękowej, który w 2019 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk medycznych.
W minionych 50 latach i obecnie w Klinice Chirurgii Szczękowo-Twarzowej i Plastycznej kontynuowana jest działalność lecznicza, dydaktyczna i naukowa. W Klinice prowadzone jest chirurgiczne leczenie pacjentów po urazach części twarzowej czaszki, ze stanami zapalnymi głowy i szyi, chorych z rozszczepami podniebienia pierwotnego i wtórnego oraz z wadami szkieletowymi części twarzowej czaszki z wykorzystaniem technik ortognatycznych i dystrakcyjnych. Są również wykonywane operacje onkologiczne u pacjentów z nowotworami twarzy i szyi z rekonstrukcją utraconych tkanek przy użyciu odległych płatów zespalanych mikrochirurgicznie.
Działalność naukowa Kliniki obejmowała i nadal dotyczy zagadnień z zakresu traumatologii, onkologii, stanów zapalnych, wad wrodzonych i nabytych części twarzowej czaszki. Prowadzone projekty naukowo-badawcze we współpracy z wieloma Klinikami i Zakładami UMB oraz innych Uczelni, głównie Politechniki Białostockiej i Wydziałem Medycyny Weterynaryjnej Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego zaowocowały opublikowaniem ponad 400 prac naukowych i komunikatów zjazdowych. W minionym okresie 20 Pracowników uzyskało stopień doktora nauk medycznych.
Działalność dydaktyczna Kliniki obejmuje kształcenie przed- i podyplomowe. W Klinice odbywają się zajęcia ze studentami IV i V roku Oddziału Stomatologii, III roku Wydziału Lekarskiego w języku polskim i angielskim, II roku Technik Dentystycznych, ze studentami Kosmetologii Wydziału Farmaceutycznego z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej oraz ze studentami Fonoaudiologii z Logopedią Wydziału Nauk o Zdrowiu UMB. W Klinice Chirurgii Szczękowo-Twarzowej i Plastycznej działa również Studenckie Koło Naukowe, zrzeszające studentów Oddziału Stomatologii i Wydziału Lekarskiego UMB. Szkolenie podyplomowe obejmuje lekarzy w zakresie różnych specjalności stomatologicznych oraz lekarskich.
Pracownicy Kliniki pełnili wiele funkcji społecznych zarówno w strukturach Oddziału i Zarządu Głównego PTS, Polskiego Towarzystwa Chirurgii Jamy Ustnej i Szczękowo – Twarzowej i w Izbach Lekarskich. W maju 2003 roku Prof. S.Z. Grabowska wraz z Zespołem Kliniki była organizatorem IV Międzynarodowego Kongresu PTCHJUiSzT w Białymstoku, z udziałem wszystkich ośrodków chirurgii szczękowo-twarzowej w Polsce oraz zaproszonych wykładowców zagranicznych. Funkcję konsultantów wojewódzkich w dziedzinie chirurgii szczękowej i szczękowo-twarzowej pełnili dr hab. n. med. Bronisława Ross, dr n. med. Juliusz Preferansow, prof. dr hab. n. med. Stanisława Zyta Grabowska, Anna Wincewicz-Pietrzykowska. Przez cały okres istnienia Kliniki Pracownicy byli wielokrotnie odznaczani i nagradzani przez Rektora Uczelni, Ministra Zdrowia oraz Zarządy Główne Towarzystw Naukowych.
Obchodzony Jubileusz 50-lecia Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej i Plastycznej w Białymstoku skłania do wspomnień i podsumowań. Należy podkreślić, że na przestrzeni lat Klinika zawsze była Zespołem Pracowników, którzy swoje zaangażowanie, wiedzę i umiejętności poświęcali leczeniu pacjentów oraz szkoleniu rzeszy studentów i lekarzy.
