Badacze z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku (Justyna Świętoń, Joanna Mikłosz, Aleksandra Frąckiewicz, Karol Depczyński, Anna Gromotowicz-Popławska, Dariusz Pawlak, Andrzej Mogielnicki, Bartłomiej Kałaska) we współpracy z naukowcami z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Hyogo oraz firmy Adamed Pharma S.A. opublikowali artykuł „Synthesis, biological evaluation and reversal of sulfonated di- and triblock copolymers as novel parenteral anticoagulants” w czasopiśmie Advanced Healthcare Materials (https://doi.org/10.1002/adhm.202402191, IF = 10).
Leki przeciwzakrzepowe odgrywają kluczową rolę w zapobieganiu zawałom serca czy udarom mózgu. Jednak efekt ich działania jest trudny do przewidzenia i wiąże się z ryzykiem wystąpienia niebezpiecznych krwawień, w tym krwotoków wewnątrzczaszkowych. Dotyczy to heparyn, antykoagulantów o niejednorodnej strukturze, których działanie antykoagulacyjne wymaga monitorowania po podaniu dożylnym pacjentom.
Naukowcy z UMB prowadzą badania mające na celu poprawę bezpieczeństwa terapii przeciwzakrzepowej poprzez opracowanie nowych kandydatów na leki. W przytoczonym artykule skupili się na sulfonowanych di- i triblokowych kopolimerach, a szczególnie obiecujące wyniki uzyskali dla tych zawierających w swojej strukturze blok poli(sodowego sulfonianu styrenu) (PSSS) oraz blok poli(glikolu etylenowego) (PEG). Badania wykazały, że kopolimery bazujące na PSSS i PEG miały silne działanie antykoagulacyjne, zależne od ilości grup funkcyjnych i masy cząsteczkowej. Jednym z najbardziej obiecujących okazał się być kopolimer PEG47-PSSS32, który poprzez wpływ na fibrynogen i XII czynnik krzepnięcia wykazał silne działanie przeciwkrzepliwe u gryzoni zarówno po podaniu podskórnym, jak i dożylnym.
Co więcej, zastosowanie opracowanego wcześniej przez tę samą grupę kopolimeru wiążącego heparynę (HBC) (https://doi.org/10.1016/j.trsl.2016.06.009, IF = 6.4) całkowicie odwróciło działanie PEG47-PSSS32 w osoczu szczurzym i ludzkim. Te właściwości otwierają nowe perspektywy w opracowywaniu zaawansowanych biomateriałów, które mogą znaleźć zastosowanie w terapii zaburzeń zakrzepowo-zatorowych.
Badania zostały zrealizowane przy wsparciu finansowym Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku (B.SUB.24.331).