1. Jednostka uczelniana odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu:
- Zakład Laboratoryjnej Diagnostyki Pediatrycznej UMB
2. Kierownik:
- dr hab. n. med. Bogdan Cylwik
3. Osoba odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu:
- dr hab. n. med. Bogdan Cylwik
4. Wymiar godzinowy przedmiotu:
- Semestr – VIII
- Wykłady – 30
- Ćwiczenia – 30
- Ogółem – 60
5. Forma zakończenia przedmiotu:
Przedmiot zalicza się na podstawie aktywnego uczestnictwa w zajęciach i wpisu „zaliczono” do indeksu.
6. Cel nauczania:
Celem nauczania jest wyposażenie studenta w wiedzę w zakresie doboru i interpretacji wyników badań laboratoryjnych u dzieci. Diagnostyka laboratoryjna chorób wieku rozwojowego posiada swoją specyfikę wynikającą z odrębności przemian metabolicznych u dzieci, innych zakresów referencyjnych parametrów hematologicznych i biochemicznych, które zmieniają się wraz z wiekiem dziecka. Ponadto do specyfiki diagnostyki pediatrycznej należy wczesna diagnostyka wrodzonych zaburzeń hormonalnych i wad metabolicznych.
7. Formy nauczania:
- Wykłady
- Ćwiczenia
8 .Program nauczania:
Wykłady:
Odrębności hematopoezy u noworodków i małych dzieci. Diagnostyka wybranych niedokrwistości wieku rozwojowego. Nowoczesna diagnostyka białaczek i niedoborów immunologicznych u dzieci. Wczesna diagnostyka hemoglobinopatii. Diagnostyka zaburzeń hemostazy u noworodków i małych dzieci. Wybrane choroby wieku rozwojowego: celiakia, mukowiscydoza, alergie pokarmowe, zespół Reye’a, dystrofie ze szczególnym uwzględnieniem dystrofii Duchenne’a, choroba Wilsona, choroby spichrzeniowe. Odrębności przemiany bilirubiny u noworodków i małych dzieci. Laboratoryjna diagnostyka wrodzonych zaburzeń hormonalnych. Odrębności fizjopatologiczne nerek u dzieci oraz diagnostyka zespołu nerczycowego. Immunologiczna diagnostyka chorób tkanki łącznej występujących u dzieci. Diagnostyka laboratoryjna zatruć metalami i zaburzenia przemiany metalami u dzieci. Diagnostyka wirusowego zapalenia wątroby u dzieci. Diagnostyka chorób układu pokarmowego. Choroby wątroby, trzustki i jelit. Wybrane choroby nowotworowe w pediatrii.
Ćwiczenia:
Oznaczanie magnezu i żelaza, wapnia, wapnia zjonizowanego w surowicy krwi. Badanie ogólne moczu, badania biochemiczne i ich interpretacja w diagnostyce chorób nerek u dzieci. Oznaczanie Na i K w dobowej zbiórce moczu. Morfologia krwi obwodowej u noworodków, wcześniaków i małych dzieci. Interpretacja wyników morfologii krwi obwodowej w niedokrwistościach wieku rozwojowego. Ocena prawidłowych oraz patologicznych preparatów krwi obwodowej noworodków, wcześniaków i małych dzieci. Interpretacja wyników wykonanych metodą cytometrii przepływowej. Laboratoryjna diagnostyka wrodzonych wad przemiany aminokwasów. Diagnostyka laboratoryjna wrodzonych zaburzeń hormonalnych. Oznaczanie hormonów tarczycy (TSH, fT3, fT4, GH, IGF1, kortyzolu, ACTH). Zaburzenia przemiany węg1owodanowej u dzieci oraz badania laboratoryjne w diagnostyce cukrzycy. Wykonanie oznaczania poziomu glukozy we krwi włośniczkowej. Badania oceniające gospodarkę wapniowo-fosforanową i laboratoryjna diagnostyka krzywicy. Oznaczanie poziomu wapnia całkowitego i zjonizowanego. Immunologiczna diagnostyka chorób tkanki łącznej. Wykrywanie czynnika reumatoidalnego i przeciwciał przeciwjądrowych (ANA, dsDNA, Scl-70, SM-RNP), wykonanie odczynu antystreptolizynowego (ASO). Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego w chorobach OUN wieku rozwojowego. Mikroskopowa ocena barwionych preparatów PMR wykonanych w cytowirówce. Odrębności diagnostyki zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej u dzieci. Oznaczanie parametrów równowagi kwasowo-zasadowej i oksymetrii. Oznaczanie markerów wirusowego zapalenia wątroby typu B i C (HBs, anty-HBs, HBe, anty-HBe, anty-HCV).
Efekty kształcenia:
SYLABUS Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej dotyczy cyklu kształcenia rozpoczynającego się w roku akad. 2018/2019 | |||||||||||||
Nazwa kierunku studiów | Analityka Medyczna | ||||||||||||
Nazwa przedmiotu/modułu | Laboratoryjna diagnostyka pediatryczna | ||||||||||||
1. Jednostka realizująca 2. e-mail jednostki 3. Wydział | 1. Zakład Laboratoryjnej Diagnostyki Pediatrycznej | ||||||||||||
2. pedlab@umb.edu.pl | |||||||||||||
3. Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej | |||||||||||||
Profil kształcenia | |||||||||||||
Forma kształcenia | |||||||||||||
Forma studiów | |||||||||||||
Język przedmiotu/modułu | |||||||||||||
Typ przedmiotu/modułu | |||||||||||||
Rok studiów | Semestr studiów | ||||||||||||
Liczba godzin w ramach poszczególnych form zajęć | Wykłady: 30 | Seminaria: - | Ćwiczenia: 30 | Konsultacje: 5 | Sumaryczna liczba godzin kontaktowych | 65 | |||||||
Liczba punktów ECTS | 5 | ||||||||||||
Cel przedmiotu/modułu | Celem nauczania jest wyposażenie studenta w wiedzę w zakresie doboru i interpretacji wyników badań laboratoryjnych u dzieci. | ||||||||||||
Metody dydaktyczne | Wykłady z prezentacją multimedialną w formie stacjonarnej lub zdalnej w zależności od warunków epidemicznych, omawianie przypadków klinicznych, ćwiczenia laboratoryjne z przygotowaniem i obsługą analizatorów, interpretacja wyników badań laboratoryjnych, praca zespołowa | ||||||||||||
Narzędzia dydaktyczne | Rzutnik multimedialny, aparatura diagnostyczna, odczynniki, sprzęt laboratoryjny, materiał biologiczny, platforma zdalnego nauczania | ||||||||||||
Imię i nazwisko osoby prowadzącej przedmiot (tytuł/stopień naukowy lub zawodowy) | dr hab. Bogdan Cylwik | ||||||||||||
Skład zespołu dydaktycznego | Pracownicy badawczo-dydaktyczni zatrudnieni w Zakładzie Laboratoryjnej Diagnostyki Pediatrycznej, w tym na umowę zlecenie. | ||||||||||||
Symbol i nr przed- miotowego efektu kształcenia | Efekty kształcenia | Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia | Metody (formujące i podsumowujące) weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia | ||||||||||
wiedza | |||||||||||||
P-W01 | zna zasady zlecania badań pediatrycznych, przyjmowania zleceń na wykonanie badań oraz zasady dokumentacji zleceń | F.W4. | Formujące:
Podsumowujące
| ||||||||||
P-W02 | zna rodzaje i charakterystykę materiału biologicznego wykorzystywanego do badań hematologicznych, koagulologicznych, immunologicznych, biochemicznych, wirusologicznych, toksykologicznych oraz genetycznych u dzieci | F.W6. | |||||||||||
P-W03 | zna zasady i techniki pobierania materiału biologicznego, w tym krwi, moczu, kału, płynu mózgowo-rdzeniowego i stawowego, płynów z jam ciała, treści żołądkowej i dwunastniczej oraz wymazów u dzieci | F.W7. | |||||||||||
P-W04 | zna teoretyczne i praktyczne aspekty metodyki jakościowego i ilościowego oznaczania stężeń węglowodanów, lipidów, białek i metabolitów tych związków w płynach ustrojowych u dzieci | F.W9. | |||||||||||
P-W05 | zna teoretyczne i praktyczne aspekty metodyki oznaczania parametrów równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej u dzieci | F.W10. | |||||||||||
P-W06 | zna teoretyczne i praktyczne aspekty wykonywania prób czynnościowych u dzieci | F.W11. | |||||||||||
P-W07 | zna budowę i funkcję komórek układu krwiotwórczego oraz rozumie współzależność ich budowy i funkcji w warunkach fizjologicznych i patologicznych | F.W17. | |||||||||||
P-W08 | zna metody laboratoryjnej oceny zaburzeń hematopoezy w aspekcie zmian morfologicznych i czynnościowych oraz mechanizmów rozwoju choroby u dzieci | F.W18. | |||||||||||
umiejętności | |||||||||||||
P-U01 | potrafi dobierać i oceniać przydatność diagnostycznej metody analitycznej w kontekście celu analizy, kalibracji metody, precyzji wykonania i obliczania wyników, z uwzględnieniem ich wiarygodności i analizy statystycznej | F.U5. | Formujące:
Podsumowujące
| ||||||||||
P-U02 | potrafi stosować procedury walidacji aparatury pomiarowej i metod badawczych zgodne z zasadami kontroli jakości | F.U7. | |||||||||||
P-U03 | potrafi wykonywać badania jakościowe i ilościowe parametrów gospodarki węglowodanowej, lipidowej, białkowej, elektrolitowej i kwasowo-zasadowej | F.U9. | |||||||||||
P-U04 | potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki jakościowych i ilościowych badań płynów ustrojowych, wydalin i wydzielin, w tym płynu mózgowo-rdzeniowego i stawowego, płynów z jam ciała, treści żołądkowej i dwunastniczej | F.U10. | |||||||||||
P-U05 | umie zaplanować i wykonywać badania z zakresu diagnostyki wirusologicznej z uwzględnieniem metod mikroskopowych i biochemicznych | F.U12. | |||||||||||
P-U06 | potrafi oceniać poprawność i zinterpretować pojedyncze oraz zbiorcze wyniki badań u dzieci w kierunku rozpoznawania określonej patologii | F.U20. | |||||||||||
P-U07 | potrafi stosować przepisy prawa, wytyczne oraz rekomendacje w zakresie wykonywania badań laboratoryjnych u dzieci | F.U23. | |||||||||||
kompetencje społeczne | |||||||||||||
P-K01 | potrafi komunikować się z odbiorcami wyników badań laboratoryjnych | F.K1. | Formujące:
Podsumowujące:
| ||||||||||
P-K02 | stosuje zasady koleżeństwa zawodowego i współpracy z przedstawicielami innych zawodów medycznych | F.K3. | |||||||||||
nakład pracy studenta/doktoranta (bilans punktów ECTS) | |||||||||||||
| Forma aktywności | Liczba godzin | |||||||||||
Zajęcia wymagające udziału dydaktyka | Realizacja przedmiotu: wykłady | 30 | |||||||||||
Realizacja przedmiotu: ćwiczenia | 30 | ||||||||||||
Realizacja przedmiotu: seminaria | - | ||||||||||||
Realizacja przedmiotu: fakultety | - | ||||||||||||
Konsultacje | 5 | ||||||||||||
Łącznie | 65 | ||||||||||||
Samodzielna praca studenta/ doktoranta | Przygotowanie się do ćwiczeń | 40 | |||||||||||
Przygotowanie się do seminariów | - | ||||||||||||
Przygotowanie się do zaliczenia końcowego i udział w zaliczeniu | 30 | ||||||||||||
Przygotowanie prezentacji/pracy dyplomowej | - | ||||||||||||
Łącznie | 70 | ||||||||||||
| Sumaryczne obciążenie studenta | 135 | |||||||||||
| Liczba punktów ECTS | 5 | |||||||||||
Wskaźniki ilościowe | Nakład pracy studenta/doktoranta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela | Liczba godz. | ECTS | ||||||||||
65 | 3 | ||||||||||||
Nakład pracy studenta/doktoranta związany z zajęciami o charakterze praktycznym | 75 | 3 | |||||||||||
Treści programowe | |||||
Treść zajęć | Forma zajęć | liczba godzin | Symbol przedmiotowego efektu kształcenia | ||
Odrębności hematopoezy u noworodków i małych dzieci. Diagnostyka wybranych niedokrwistości wieku rozwojowego. Wczesna diagnostyka hemoglobinopatii. Diagnostyka zaburzeń hemostazy u noworodków i małych dzieci. Wybrane choroby wieku dziecięcego: celiakia, mukowiscydoza, alergie pokarmowe, zespół Reye’a, dystrofie ze szczególnym uwzględnieniem dystrofii Duchenne’a, choroba Wilsona, choroby spichrzeniowe. Wybrane choroby metaboliczne wieku rozwojowego: zaburzenia przemiany aminokwasów, zaburzenia przemiany węglowodanów, zaburzenia przemiany lipoprotein. Odrębności przemiany bilirubiny u noworodków i małych dzieci. Laboratoryjna diagnostyka wrodzonych zaburzeń hormonalnych. Odrębności fizjopatologiczne nerek u dzieci oraz diagnostyka zespołu nerczycowego. Immunologiczna diagnostyka chorób tkanki łącznej występujących u dzieci. Diagnostyka laboratoryjna zatruć metalami i zaburzenia przemiany metalami u dzieci. Diagnostyka wirusowego zapalenia wątroby u dzieci. Diagnostyka laboratoryjna IgE-zależnej alergii pokarmowej u dzieci. Diagnostyka zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej. Wybrane choroby uwarunkowane genetycznie. Diagnostyka chorób układu pokarmowego: choroby wątroby, choroby trzustki. Wybrane choroby nowotworowe w pediatrii: neuroblastoma, guzy zarodkowe. | W | 30 |
P-W01-08
| ||
Oznaczanie magnezu i żelaza, wapnia, wapnia zjoniz. w surowicy krwi. Badanie ogólne moczu, badania biochemiczne i ich interpretacja w diagnostyce chorób nerek u dzieci. Oznaczanie Na i K w dobowej zbiórce moczu. Morfologia krwi obwodowej u noworodków, wcześniaków i małych dzieci. Interpretacja wyników morfologii krwi obwodowej w niedokrwistościach wieku rozwojowego. Ocena prawidłowych oraz patologicznych preparatów krwi obwodowej noworodków, wcześniaków i małych dzieci. Interpretacja wyników badań wykonanych metodą cytometrii przepływowej. Laboratoryjna diagnostyka wrodzonych wad przemiany aminokwasów. Diagnostyka laboratoryjna wrodzonych zaburzeń hormonalnych. Oznaczanie hormonów tarczycy, nadnerczy i hormonów wzrostu (TSH, fT3, fT4, GH, IGF1, kortyzolu, ACTH). Zaburzenia przemiany węg1owodanowej u dzieci oraz badania laboratoryjne w diagnostyce cukrzycy. Wykonanie oznaczania poziomu glukozy we krwi włośniczkowej. Badania oceniające gospodarkę wapniowo-fosforanową i laboratoryjna diagnostyka krzywicy. Oznaczanie poziomu wapnia całkowitego i zjonizowanego. Oznaczanie czynnika reumatoidalnego i przeciwciał przeciwjądrowych (ANA, dsDNA, Scl-70, SM-RNP), wykonanie odczynu antystreptolizynowego (ASO). Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego w chorobach OUN wieku rozwojowego. Mikroskopowa ocena preparatów barwionych PMR wykonanych w cytowirówce. Odrębności diagnostyki zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej u dzieci. Oznaczanie parametrów równowagi kwasowo-zasadowej i oksymetrii. Oznaczanie markerów wirusowego zapalenia wątroby typu B i C (HBs, anty-HBs, HBe, anty-HBe, anty-HCV). Oznaczanie immunoglobulin IgE specyficznych (panele alergologiczne). Zakażenia wirusowe i bakteryjne układu pokarmowego u dzieci. Oznaczanie rota-, adeno- i noro wirusów praz antygenu i toksyny Clostridium difficile w kale u dzieci. | Ć | 30 | P-U01-07 P-K01-02 | ||
Literatura podstawowa |
| ||||
Literatura uzupełniająca |
| ||||
Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu (zgodnie z Regulaminem jednostki/przedmiotu) | |||||
Sposób zaliczenia zajęć | Zaliczenie w formie stacjonarnej lub zdalnej w zależności od warunków epidemicznych (kolokwium zaliczeniowe). | ||||
Zasady zaliczania nieobecności | Nieobecność musi być usprawiedliwiona. | ||||
Możliwości i formy wyrównywania zaległości | Praktyczne i teoretyczne zaliczenie (w ustalonym terminie) materiału obowiązującego na opuszczonych zajęciach. | ||||
Zasady dopuszczenia do zaliczenia | Zaliczenie cząstkowe poszczególnych (wszystkich) ćwiczeń w formie ustnej lub testowej (60% poprawnych odpowiedzi) oraz praktycznej (wykonanie badania). | ||||
Kryteria oceny osiągniętych efektów kształcenia z przedmiotu zakończonego zaliczeniem: procentowe przeliczenie uzyskanych punktów: | |||||
Kolokwium zaliczeniowe na podstawie oceny prezentacji multimedialnej na jeden z tematów podanych w wykazie:
Na zaliczenie: 9-15 pkt (60-100%) | |||||
Opracowanie sylabusa (imię i nazwisko): dr hab. Bogdan Cylwik
Data aktualizacji sylabusa: 14.09.2021 r.