Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Program nauczania.
  • 08.02.2023 Zakład Laboratoryjnej Diagnostyki Pediatrycznej

    Program nauczania

    1. Jednostka uczelniana odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu:

    • Zakład Laboratoryjnej Diagnostyki Pediatrycznej UMB

    2. Kierownik:

    • dr hab. n. med. Bogdan Cylwik

    3. Osoba odpowiedzialna za nauczanie przedmiotu:

    • dr hab. n. med. Bogdan Cylwik

    4. Wymiar godzinowy przedmiotu:

    • Semestr – VIII
    • Wykłady – 30
    • Ćwiczenia – 30
    • Ogółem – 60

    5. Forma zakończenia przedmiotu:

    Przedmiot zalicza się na podstawie aktywnego uczestnictwa w zajęciach i wpisu „zaliczono” do indeksu.

    6. Cel nauczania:

    Celem nauczania jest wyposażenie studenta w wiedzę w zakresie doboru i interpretacji wyników badań laboratoryjnych u dzieci. Diagnostyka laboratoryjna chorób wieku rozwojowego posiada swoją specyfikę wynikającą z odrębności przemian metabolicznych u dzieci, innych zakresów referencyjnych parametrów hematologicznych i biochemicznych, które zmieniają się wraz z wiekiem dziecka. Ponadto do specyfiki diagnostyki pediatrycznej należy wczesna diagnostyka wrodzonych zaburzeń hormonalnych i wad metabolicznych.

    7. Formy nauczania:

    • Wykłady
    • Ćwiczenia

    8 .Program nauczania:

    Wykłady:

    Odrębności hematopoezy u noworodków i małych dzieci. Diagnostyka wybranych niedokrwistości wieku rozwojowego. Nowoczesna diagnostyka białaczek i niedoborów immunologicznych u dzieci. Wczesna diagnostyka hemoglobinopatii. Diagnostyka zaburzeń hemostazy u noworodków i małych dzieci. Wybrane choroby wieku rozwojowego: celiakia, mukowiscydoza, alergie pokarmowe, zespół Reye’a, dystrofie ze szczególnym uwzględnieniem dystrofii Duchenne’a, choroba Wilsona, choroby spichrzeniowe. Odrębności przemiany bilirubiny u noworodków i małych dzieci. Laboratoryjna diagnostyka wrodzonych zaburzeń hormonalnych. Odrębności fizjopatologiczne nerek u dzieci oraz diagnostyka zespołu nerczycowego. Immunologiczna diagnostyka chorób tkanki łącznej występujących u dzieci. Diagnostyka laboratoryjna zatruć metalami i zaburzenia przemiany metalami u dzieci. Diagnostyka wirusowego zapalenia wątroby u dzieci. Diagnostyka chorób układu pokarmowego. Choroby wątroby, trzustki i jelit. Wybrane choroby nowotworowe w pediatrii.

    Ćwiczenia:

    Oznaczanie magnezu i żelaza, wapnia, wapnia zjonizowanego w surowicy krwi. Badanie ogólne moczu, badania biochemiczne i ich interpretacja w diagnostyce chorób nerek u dzieci. Oznaczanie Na i K w dobowej zbiórce moczu. Morfologia krwi obwodowej u noworodków, wcześniaków i małych dzieci. Interpretacja wyników morfologii krwi obwodowej w niedokrwistościach wieku rozwojowego. Ocena prawidłowych oraz patologicznych preparatów krwi obwodowej noworodków, wcześniaków i małych dzieci. Interpretacja wyników wykonanych metodą cytometrii przepływowej. Laboratoryjna diagnostyka wrodzonych wad przemiany aminokwasów. Diagnostyka laboratoryjna wrodzonych zaburzeń hormonalnych. Oznaczanie hormonów tarczycy (TSH, fT3, fT4, GH, IGF1, kortyzolu, ACTH). Zaburzenia przemiany węg1owodanowej u dzieci oraz badania laboratoryjne w diagnostyce cukrzycy. Wykonanie oznaczania poziomu glukozy we krwi włośniczkowej. Badania oceniające gospodarkę wapniowo-fosforanową i laboratoryjna diagnostyka krzywicy. Oznaczanie poziomu wapnia całkowitego i zjonizowanego. Immunologiczna diagnostyka chorób tkanki łącznej. Wykrywanie czynnika reumatoidalnego i przeciwciał przeciwjądrowych (ANA, dsDNA, Scl-70, SM-RNP), wykonanie odczynu antystreptolizynowego (ASO). Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego w chorobach OUN wieku rozwojowego. Mikroskopowa ocena barwionych preparatów PMR wykonanych w cytowirówce. Odrębności diagnostyki zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej u dzieci. Oznaczanie parametrów równowagi kwasowo-zasadowej i oksymetrii. Oznaczanie markerów wirusowego zapalenia wątroby typu B i C (HBs, anty-HBs, HBe, anty-HBe, anty-HCV).

     

                                                                                                                                       Efekty kształcenia:

    SYLABUS

    Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej

    dotyczy cyklu kształcenia rozpoczynającego się w roku akad. 2018/2019

    Nazwa kierunku studiów

    Analityka Medyczna

    Nazwa przedmiotu/modułu

    Laboratoryjna diagnostyka pediatryczna

    1. Jednostka realizująca

    2. e-mail jednostki

    3. Wydział

    1. Zakład Laboratoryjnej Diagnostyki Pediatrycznej

    2. pedlab@umb.edu.pl

    3. Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej

    Profil kształcenia

         praktyczny                       ogólnoakademicki           nie dotyczy (st. doktoranckie)

    Forma kształcenia

         jednolite magisterskie     pierwszego stopnia      drugiego stopnia       doktoranckie

    Forma studiów

         stacjonarne                      niestacjonarne

    Język przedmiotu/modułu

         polski                               angielski

    Typ przedmiotu/modułu

         obowiązkowy                  fakultatywny

    Rok studiów

        I       II       III       IV       V

         VI                            

    Semestr studiów

        I        II       III       IV       V

       VI      VII     VIII     IX      X    XI

    Liczba godzin w ramach poszczególnych

    form zajęć

    Wykłady:

    30

    Seminaria:

    -

    Ćwiczenia:

    30

    Konsultacje:

    5

    Sumaryczna liczba godzin kontaktowych

    65

    Liczba punktów ECTS

    5

    Cel przedmiotu/modułu

    Celem nauczania jest wyposażenie studenta w wiedzę w zakresie doboru i interpretacji wyników badań laboratoryjnych u dzieci.

    Metody dydaktyczne

    Wykłady z prezentacją multimedialną w formie stacjonarnej lub zdalnej w zależności od warunków epidemicznych, omawianie przypadków klinicznych, ćwiczenia laboratoryjne z przygotowaniem i obsługą analizatorów, interpretacja wyników badań laboratoryjnych, praca zespołowa

    Narzędzia dydaktyczne

    Rzutnik multimedialny, aparatura diagnostyczna, odczynniki, sprzęt laboratoryjny, materiał biologiczny, platforma zdalnego nauczania

    Imię i nazwisko osoby prowadzącej przedmiot

    (tytuł/stopień naukowy lub zawodowy)

    dr hab. Bogdan Cylwik

    Skład zespołu dydaktycznego

    Pracownicy badawczo-dydaktyczni zatrudnieni w Zakładzie Laboratoryjnej Diagnostyki Pediatrycznej, w tym na umowę zlecenie.

     

    Symbol i nr przed-

    miotowego

    efektu kształcenia

    Efekty kształcenia

    Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia

    Metody (formujące i podsumowujące)

    weryfikacji osiągnięcia zamierzonych efektów kształcenia

    wiedza

    P-W01

    zna zasady zlecania badań pediatrycznych, przyjmowania zleceń na wykonanie badań oraz zasady dokumentacji zleceń

    F.W4.

    Formujące:

    • zaliczenie wstępne

    Podsumowujące

    • zaliczenie

    P-W02

    zna rodzaje i charakterystykę materiału biologicznego wykorzystywanego do badań hematologicznych, koagulologicznych, immunologicznych, biochemicznych, wirusologicznych, toksykologicznych oraz genetycznych u dzieci

    F.W6.

    P-W03

    zna zasady i techniki pobierania materiału biologicznego, w tym krwi, moczu, kału, płynu mózgowo-rdzeniowego i stawowego, płynów z jam ciała, treści żołądkowej i dwunastniczej oraz wymazów u dzieci

    F.W7.

    P-W04

    zna teoretyczne i praktyczne aspekty metodyki jakościowego i ilościowego oznaczania stężeń węglowodanów, lipidów, białek i metabolitów tych związków w płynach ustrojowych u dzieci

    F.W9.

    P-W05

    zna teoretyczne i praktyczne aspekty metodyki oznaczania parametrów równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej u dzieci

    F.W10.

    P-W06

    zna teoretyczne i praktyczne aspekty wykonywania prób czynnościowych u dzieci

    F.W11.

    P-W07

    zna budowę i funkcję komórek układu krwiotwórczego oraz rozumie współzależność ich budowy i funkcji w warunkach fizjologicznych i patologicznych

    F.W17.

    P-W08

    zna metody laboratoryjnej oceny zaburzeń hematopoezy w aspekcie zmian morfologicznych i czynnościowych oraz mechanizmów rozwoju choroby u dzieci

    F.W18.

    umiejętności

    P-U01

    potrafi dobierać i oceniać przydatność diagnostycznej metody analitycznej w kontekście celu analizy, kalibracji metody, precyzji wykonania i obliczania wyników, z uwzględnieniem ich wiarygodności i analizy statystycznej

    F.U5.

    Formujące:

    • ocena aktywności studenta
    • opis przypadku
    • ocena trafności wnioskowania

    Podsumowujące

    • zaliczenie praktyczne ćwiczenia

    P-U02

    potrafi stosować procedury walidacji aparatury pomiarowej i metod badawczych zgodne z zasadami kontroli jakości

    F.U7.

    P-U03

    potrafi wykonywać badania jakościowe i ilościowe parametrów gospodarki węglowodanowej, lipidowej, białkowej, elektrolitowej i kwasowo-zasadowej

    F.U9.

    P-U04

    potrafi uzyskiwać wiarygodne wyniki jakościowych i ilościowych badań płynów ustrojowych, wydalin i wydzielin, w tym płynu mózgowo-rdzeniowego i stawowego, płynów z jam ciała, treści żołądkowej i dwunastniczej

    F.U10.

    P-U05

    umie zaplanować i wykonywać badania z zakresu diagnostyki wirusologicznej z uwzględnieniem metod mikroskopowych i biochemicznych

    F.U12.

    P-U06

    potrafi oceniać poprawność i zinterpretować pojedyncze oraz zbiorcze wyniki badań u dzieci w kierunku rozpoznawania określonej patologii

    F.U20.

    P-U07

    potrafi stosować przepisy prawa, wytyczne oraz rekomendacje w zakresie wykonywania badań laboratoryjnych u dzieci

    F.U23.

    kompetencje społeczne

    P-K01

    potrafi komunikować się z odbiorcami wyników badań laboratoryjnych

    F.K1.

    Formujące:

    • dyskusja w czasie zajęć
    • obserwacja samodzielnej pracy studenta

    Podsumowujące:

    • zaliczenie ćwiczeń

    P-K02

    stosuje zasady koleżeństwa zawodowego i współpracy z przedstawicielami innych zawodów medycznych

    F.K3.

    nakład pracy studenta/doktoranta

    (bilans punktów ECTS)

     

    Forma aktywności

    Liczba godzin

    Zajęcia wymagające udziału dydaktyka

    Realizacja przedmiotu: wykłady

    30

    Realizacja przedmiotu: ćwiczenia

    30

    Realizacja przedmiotu: seminaria

    -

    Realizacja przedmiotu: fakultety

    -

    Konsultacje

    5

                                                                                                          Łącznie

    65

    Samodzielna praca studenta/

    doktoranta

    Przygotowanie się do ćwiczeń

    40

    Przygotowanie się do seminariów

    -

    Przygotowanie się do zaliczenia końcowego i udział w zaliczeniu

    30

    Przygotowanie prezentacji/pracy dyplomowej

    -

                                                                                                             Łącznie

    70

     

                                                                      Sumaryczne obciążenie studenta

    135

     

                                                                                     Liczba punktów ECTS

    5

    Wskaźniki ilościowe

    Nakład pracy studenta/doktoranta związany z zajęciami wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela

    Liczba godz.

    ECTS

    65

    3

    Nakład pracy studenta/doktoranta związany z zajęciami o charakterze praktycznym

    75

    3

                  

     

     

    Treści programowe

    Treść zajęć

    Forma zajęć

    liczba godzin

    Symbol przedmiotowego efektu kształcenia

    Odrębności hematopoezy u noworodków i małych dzieci.

    Diagnostyka wybranych niedokrwistości wieku rozwojowego.

    Wczesna diagnostyka hemoglobinopatii.

    Diagnostyka zaburzeń hemostazy u noworodków i małych dzieci.

    Wybrane choroby wieku dziecięcego: celiakia, mukowiscydoza, alergie pokarmowe, zespół Reye’a, dystrofie ze szczególnym uwzględnieniem dystrofii Duchenne’a, choroba Wilsona, choroby spichrzeniowe.

    Wybrane choroby metaboliczne wieku rozwojowego: zaburzenia przemiany aminokwasów, zaburzenia przemiany węglowodanów, zaburzenia przemiany lipoprotein.

    Odrębności przemiany bilirubiny u noworodków i małych dzieci. Laboratoryjna diagnostyka wrodzonych zaburzeń hormonalnych.

    Odrębności fizjopatologiczne nerek u dzieci oraz diagnostyka zespołu nerczycowego.

    Immunologiczna diagnostyka chorób tkanki łącznej występujących u dzieci.  Diagnostyka laboratoryjna zatruć metalami i zaburzenia przemiany metalami u dzieci.

    Diagnostyka wirusowego zapalenia wątroby u dzieci.

    Diagnostyka laboratoryjna IgE-zależnej alergii pokarmowej u dzieci. Diagnostyka zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej.

    Wybrane choroby uwarunkowane genetycznie.

    Diagnostyka chorób układu pokarmowego: choroby wątroby, choroby trzustki.

    Wybrane choroby nowotworowe w pediatrii: neuroblastoma, guzy zarodkowe.

    W

    30

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

     

    P-W01-08

     

    Oznaczanie magnezu i żelaza, wapnia, wapnia zjoniz. w surowicy krwi.

    Badanie ogólne moczu, badania biochemiczne i ich interpretacja w diagnostyce chorób nerek u dzieci. Oznaczanie Na i K w dobowej zbiórce moczu. Morfologia krwi obwodowej u noworodków, wcześniaków i małych dzieci. Interpretacja wyników morfologii krwi obwodowej w niedokrwistościach wieku rozwojowego. Ocena prawidłowych oraz patologicznych preparatów krwi obwodowej noworodków, wcześniaków i małych dzieci. Interpretacja wyników badań wykonanych metodą cytometrii przepływowej.

    Laboratoryjna diagnostyka wrodzonych wad przemiany aminokwasów. Diagnostyka laboratoryjna wrodzonych zaburzeń hormonalnych. Oznaczanie hormonów tarczycy, nadnerczy i hormonów wzrostu (TSH, fT3, fT4, GH, IGF1, kortyzolu, ACTH).

    Zaburzenia przemiany węg1owodanowej u dzieci oraz badania laboratoryjne w diagnostyce cukrzycy. Wykonanie oznaczania poziomu glukozy we krwi włośniczkowej.

    Badania oceniające gospodarkę wapniowo-fosforanową i laboratoryjna diagnostyka krzywicy. Oznaczanie poziomu wapnia całkowitego i zjonizowanego.

    Oznaczanie czynnika reumatoidalnego i przeciwciał przeciwjądrowych (ANA, dsDNA, Scl-70, SM-RNP), wykonanie odczynu antystreptolizynowego (ASO). Badanie płynu mózgowo-rdzeniowego w chorobach OUN wieku rozwojowego. Mikroskopowa ocena preparatów barwionych PMR wykonanych w cytowirówce. Odrębności diagnostyki zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej i wodno-elektrolitowej u dzieci.

    Oznaczanie parametrów równowagi kwasowo-zasadowej i oksymetrii. Oznaczanie markerów wirusowego zapalenia wątroby typu B i C (HBs, anty-HBs, HBe, anty-HBe, anty-HCV).

    Oznaczanie immunoglobulin IgE specyficznych (panele alergologiczne).

    Zakażenia wirusowe i bakteryjne układu pokarmowego u dzieci. Oznaczanie rota-, adeno- i noro wirusów praz antygenu i toksyny Clostridium difficile w kale u dzieci.

    Ć

    30

    P-U01-07

    P-K01-02

    Literatura podstawowa

    1. Solnica B.: Diagnostyka laboratoryjna, PZWL, Warszawa 2019
    2. Dembińska-Kieć A., Naskalski J.W., Solnica B.: Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Edra Urban & Partner, Wrocław 2017
    3. Kawalec W., Grenda R., Kulus M.: Pediatria I i II tom. PZWL Warszawa 2018

    Literatura uzupełniająca

    1. Kozłowska-Skrzypczak M., Czyż A., Wojtasińska E.: Atlas hematologiczny z elementami diagnostyki laboratoryjnej i hemostazy. PZWL, Warszawa 2016

    Warunki uzyskania zaliczenia przedmiotu (zgodnie z Regulaminem jednostki/przedmiotu)

    Sposób zaliczenia zajęć

    Zaliczenie w formie stacjonarnej lub zdalnej w zależności od warunków epidemicznych (kolokwium zaliczeniowe).

    Zasady zaliczania nieobecności

    Nieobecność musi być usprawiedliwiona.

    Możliwości i formy wyrównywania zaległości

    Praktyczne i teoretyczne zaliczenie (w ustalonym terminie) materiału obowiązującego na opuszczonych zajęciach.

    Zasady dopuszczenia do zaliczenia

    Zaliczenie cząstkowe poszczególnych (wszystkich) ćwiczeń w formie ustnej lub testowej (60% poprawnych odpowiedzi) oraz praktycznej (wykonanie badania).

    Kryteria oceny osiągniętych efektów kształcenia z przedmiotu zakończonego zaliczeniem: procentowe przeliczenie uzyskanych punktów:

    Kolokwium zaliczeniowe na podstawie oceny prezentacji multimedialnej na jeden z tematów podanych w wykazie:

    • ocena merytoryczna (1-5 pkt); szata graficzna (1-5 pkt); sposób prezentacji (1-5 pkt)

    Na zaliczenie: 9-15 pkt (60-100%)

          

    Opracowanie sylabusa (imię i nazwisko): dr hab. Bogdan Cylwik

     

    Data aktualizacji sylabusa: 14.09.2021 r.