Wykłady: Środa godz. 13.45-16.45, sala nr 2 Collegium Novum (wykłady 1-5),
on line (wykłady 6-10)
06.03.2024
13.03.2024
20.03.2024
27.03.2024
10.04.2024
17.04.2024
24.04.2023
08.05.2023
15.05.2023
22.05.2023
Ćwiczenia – Zakład Genetyki Klinicznej, ul. Waszyngtona 13,
Collegium Pathologicum, zbiórka w holu przed ćwiczeniami,
fartuch i zmiana obuwia - obowiązkowe
Ćwiczenie 1 - 19.02.24 (Pn.) 13.15-17.00
Ćwiczenie 2 - 22.02.24 (Czw.) 14.15-18.00
Ćwiczenie 3 - 26.02.24 (Pn.) 13.15-17.00
Ćwiczenie 4 - 29.02.24 (Czw.) 14.15-18.00
Ćwiczenie 5 - 04.03.24 (Pn.) 13.15-17.00
Ćwiczenie 6 - 07.03.24 (Czw.) 14.15-18.00
Grupa 2
Ćwiczenie 1 - 11.03.24 (Pn), 13.15-17.00
Ćwiczenie 2- 14.03.24 (Czw.) 14.15-18.00
Ćwiczenie 3 - 18.03.24 (Pn.) 13.15-17.00
Ćwiczenie 4 - 21.03.24 (Czw.) 14.15-18.00
Ćwiczenie 5 - 25.03.24 (Pn.) 13.15-17.00
Ćwiczenie 6 - 28.03.24 (Czw.) 14.15-18.00
Grupa 3
Ćwiczenie 1 - 08.04.24 (Pn.) 13.15-17.00
Ćwiczenie 2 - 11.04.24 (Czw.) 14.15-18.00
Ćwiczenie 3 - 15.04.24 (Pn.) 13.15-17.00
Ćwiczenie 4 - 18.04.24 (Czw.) 14.15-18.00
Ćwiczenie 5 - 22.04.24 (Pn.) 13.15-17.00
Ćwiczenie 6 - 25.04.24 (Czw.) 14.15-18.00
Ćwiczenie 1
Regulamin pracowni cytogenetycznej
Tematyka:
- Wstęp do cytogenetyki klinicznej człowieka: cykl komórkowy, budowa chromosomu w stadium metafazy, prawidłowy kariotyp człowieka
- Wskazania do badania kariotypu konstytucyjnego (diagnostyka postnatalna i prenatalna) i kariotypu somatycznego,.
- Pobieranie i przechowywanie materiału biologicznego do badań cytogenetycznych..
- Badanie kariotypu z krwi obwodowej: etapy badania (założenie hodowli komórkowej, preparatyka, barwienie chromosomów, ocena mikroskopowa, opracowanie wyniku).
- Hodowle komórkowe z różnych tkanek: fibroblasty, amniocyty, trofoblast, szpik kostny.
Część praktyczna: założenie hodowli limfocytów z krwi obwodowej
Ćwiczenie 2
Tematyka:
1. Aberracje chromosomowe autosomów i chromosomów płci: mechanizmy powstawania, zapisy, skutki kliniczne
- aberracje liczby chromosomów: aneuploidia i poliploidia
- aberracje struktury chromosomów: translokacje chromosomowe wzajemne (TCW), translokacje Robertsonowskie, delecje, chromosomy pierścieniowe, duplikacje, izochromosomy, chromosomy markerowe
- Mozaikowość chromosomowa
3. Polimorfizm chromosomów
Część praktyczna: wykonanie preparatów chromosomowych, interpretacja zapisów kariotypu z aberracjami liczbowymi i strukturalnymi chromosomów
Ćwiczenie 3
Tematyka:
1. Zasady zapisu kariotypu i interpretacja wyników badań.
- zasady zapisu aberracji liczbowych i strukturalnych
- zasady opisu prążków
- Międzynarodowy System Nomenklatury Cytogenomowej – ISCN
- kariotyp prawidłowy i nieprawidłowy
- kariotyp zrównoważony i niezrównoważony
2. Algorytm postępowania diagnostycznego w przypadku z Downa i z Wolfa-Hirschhorna
Część praktyczna: barwienie chromosomów metodą prążkową GTG, analiza mikroskopowa chromosomów, identyfikacja chromosomów na płytkach metafazowych - konstruowanie kariogramów
Ćwiczenie 4
Tematyka:
1. Klasyczne techniki barwienia chromosomów i ich zastosowanie w praktyce
klinicznej
- techniki prążkowe: GTG, RBG, QFQ
- techniki uzyskania chromosomów o wysokiej rozdzielczości prążkowej (HRT)
- specyficzne techniki prążkowe: CBG, AG-NOR, DAPI
- ocena inaktywacji (replikacji) chromosomu X; chromatyna płciowa
2. Czułość i rozdzielczość metod cytogenetyki klasycznej a weryfikacja rozpoznania
klinicznego, pojęcie rozdzielczości prążkowej.
3. Metody cytogenetyki molekularnej
- technika fluorescencyjnej hybrydyzacji in situ (FISH), rodzaje sond molekularnych,
zastosowanie w diagnostyce zmian chromosomowych
- technika porównawczej hybrydyzacji genomowej do mikromacierzy (array CGH)
4. Czułość i rozdzielczość metod cytogenetyki molekularnej i ich wykorzystanie w praktyce
klinicznej
Część praktyczna –– analiza komórek w stadium metafazy i interfazy po hybrydyzacji in situ z różnymi sondami molekularnymi.
Ćwiczenie 5
Tematyka:
- Schorzenia uwarunkowane genetycznie: podstawowe pojęcia, podział i charakterystyka
poszczególnych grup schorzeń, przykłady (monogenowe, poligenowe, chromosomowe, zespoły genów sąsiedzkich, mitochondrialne, schorzenia komórki somatycznej – nowotworowe, wieloczynnikowe)
- Sposoby dziedziczenia:
- dziedziczenie autosomalne dominujące
- dziedziczenie autosomalne recesywne
- dziedzicznie dominujące sprzężone z chromosomem X
- dziedzicznie recesywne sprzężone z chromosomem X
3. Etapy porady genetycznej w poszczególnych typach schorzeń
4. Elementy poradnictwa genetycznego rodzin z nosicielstwem translokacji
chromosomowych wzajemnych i robertsonowskich
Część praktyczna: konstruowanie rodowodów, analiza rodowodów do celów poradnictwa
genetycznego
Ćwiczenie 6
Tematyka:
- Standardy jakości dla laboratorium w zakresie czynności laboratoryjnej genetyki
medycznej.
-zlecenie badania genetycznego, deklaracja świadomej zgody pacjenta na badanie
genetyczne
- zasady oceny kariotypu
- dokumentacja badania cytogenetycznego
- skuteczność i czas trwania badania cytogenetycznego
- sprawozdanie z badania cytogenetycznego
- dokumentacja i archiwizacja danych cytogenetycznych
- standardy jakości w laboratorium cytogenetycznym
Część praktyczna: analiza kariogramów z aberracjami chromosomów, zapis i interpretacja wyników
badań kariotypu zgodnie z międzynarodową nomenklaturą cytogenomową ISCN
Bibliografia
Podstawowa
- Bal J: Biologia molekularna w medycynie, elementy genetyki klinicznej, PWN 2019
- Drewa G, Ferenc T: Genetyka medyczna, Edra Urban&Partner, Wrocław 2021
- Jorde LB, Carey JC, Bamshad MJ.Genetyka medyczna.Wydanie 6, Edra Urban & Partner Wrocław 2021
Uzupełniająca
- Tobias E, Connor M, Ferguson-Smith M. Genetyka medyczna. PZWL 2013
- Srebniak M. Badania cytogenetyczne w praktyce klinicznej. PZWL 2008
Seminaria: poniedziałek godz 13.15-16.15, sala 1 Coll Novum
czwartek godz 14.15- 17.15, sala 2 Coll Novum
Grupa A
Seminarium 1 - 29.04.2024 (Pn.) godz 13.15-16.15, sala 1 Coll Novum,
Seminarium 2 - 09.05.2024 (Czw.) godz 14.15-17.15, sala 2 Coll Novum,
Seminarium 3 - 13.05.2024 (Pn.) godz 13.15-16.15, sala 1 Coll Novum,
Seminarium 4 - 16.05.2024 (Czw.) godz 14.15-17.15, sala 2 Coll Novum,
Seminarium 5 - 20.05.2024 (Pn.) godz 13.15-16.15, sala 1 Coll Novum,
Grupa B
Seminarium 1 - 23.05.2024 (Czw.) godz 14.15-17.15, sala 2 Coll Novum,
Seminarium 2 - 03.06.2024 (Pn.) godz 13.15-16.15, sala 1 Coll Novum,
Seminarium 3 - 06.06.2024 (Czw.) godz 14.15-17.15, sala 2 Coll Novum,
Seminarium 4 - 10.06.2024 (Pn.) godz 13.15-16.15, sala 1 Coll Novum,
Seminarium 5 - 13.06.2024 (Czw.) godz 14.15-17.15, sala 2 Coll Novum,
Seminarium 1
1. Genom człowieka
2. Fluoresencyjna hybrydyzacja in situ (FISH), metodologia , interpretacja wyników,
zastosowania kliniczne.
3. Porównawcza hybrydyzacja genomowa do mikromacierzy (array CGH): metodologia,
zastosowania kliniczne, interpretacja wyników.
4. Test MLPA, metodologia, zastosowania kliniczne.
5. NGS (Next-Generation Sequencing)- sekwencjonowanie następnej generacji,
WES (Whole Exome Sequencing) sekwencjonowanie całoeksomowe ;
metodologia, zastosowania kliniczne.
Seminarium 2
- Nieinwazyjna prenatalna diagnostyka molekularna – NIPT.
- Schorzenia mitochondrialne
- Nutrigenetyka
- Genetyczne uwarunkowania schorzeń neurodegeneracyjnych.
- Genetyczne uwarunkowania zaburzeń ze spektrum autyzmu.
Seminarium 3
- Podłoże genetyczne i diagnostyka neurofibromatozy.
- Podłoże genetyczne i diagnostyka rdzeniowego zaniku mięśni.
- Podłoże genetyczne i diagnostyka kruchego chromosomu X.
- Podłoże genetyczne i diagnostyka dystrofii mięśniowej Duechenna/Beckera.
- Zespoły mikrodelecji/ mikroduplikacji (schorzenia genomowe) – diagnostyka, przykłady zespołów.
Seminarium 4
- Pojęcie disomii jednorodzicielskiej mechanizmy powstawania, diagnostyka genetyczna, rodzicielskie piętnowanie genomowe, Zespoły Pradera-Willego i Angelmana – podłoże genetyczne, diagnostyka.
- Zespoły: Silvera-Russella, Beckwitha-Wiedemanna – podłoże genetyczne, diagnostyka.
- Zespoły niestabilności chromosomowej: podłoże genetyczne i diagnostyka, przykłady zespołów
- Nowotwory dziedziczne- charakterystyka, diagnostyka molekularna, przykłady zespołów dziedzicznej predyspozycji do nowotworów.
- Genetyczne uwarunkowania niepełnosprawności intelektualnej.
Seminarium 5
- Terapia genowa
- Diagnostyka molekularna chorób infekcyjnych. Real Time PCR.
- Immunogenetyka
- Identyfikacja i mapowanie genów