Przedmiot: PATOFIZJOLOGIA

Miejsce zajęć: Zakład Patologii Ogólnej i Doświadczalnej: sale 371, 372, 373

Kierunek: LEKARSKI

Rok: III

Ćwiczenie I

Temat: Patofizjologia układu dokrewnego – część 1

Cel: wyjaśnienie etiopatogenezy i następstw wybranych zaburzeń czynności gruczołów wydzielania
        wewnętrznego

Czas: 4 godziny

Planowane środki dydaktyczne: prezentacja multimedialna

Przed rozpoczęciem ćwiczeń studenci są zobowiązani do powtórzenia podstawowych wiadomości
z zakresu anatomii, histologii i fizjologii układu dokrewnego, w szczególności: ogólnych podstaw regulacji hormonalnej, biosyntezy, wydzielania i transportu hormonów we krwi, działania hormonów, metabolizmu hormonów, regulacji czynności układu dokrewnego.

Tematyka:

 1. Zaburzenia czynnościowe układu dokrewnego:
    Niedoczynność gruczołów dokrewnych: pierwotna, wtórna (drugorzędowa, trzeciorzędowa), przyczyny.
    Niewydolność względna i rzekoma gruczołu dokrewnego, przyczyny.
    Nadczynność gruczołów dokrewnych: pierwotna, wtórna (drugorzędowa, trzeciorzędowa), przyczyny.
    Ektopowa synteza hormonów.
 2. Dysfunkcja gruczołu dokrewnego.
 3. Endokrynopatie dziedziczne.
 4. Zaburzenia magazynowania, wydzielania i transportu hormonów.
 5. Zaburzenia działania hormonów.
 6. Zaburzenia katabolizmu hormonów.
 7. Zaburzenia układów regulacyjnych gruczołów dokrewnych.
 8. Etiopatogeneza oraz następstwa nadczynności i niedoczynności podwzgórza.
 9. Etiopatogeneza oraz następstwa nadczynności i niedoczynności przysadki mózgowej.
10. Etiopatogeneza oraz następstwa nadczynności i niedoczynności tarczycy.
11. Etiopatogeneza oraz następstwa nadczynności i niedoczynności przytarczyc.

Literatura:

Maśliński S., Ryżewski J.: Patofizjologia. PZWL, Warszawa, 2014, 2013, Rozdział 5

Zahorska-Markiewicz B., Małecka-Tendera E.: Patofizjologia kliniczna dla studentów medycyny.
Volumed, Wrocław, 2020, 2019, 2017, Rozdział 9

Silbernagl S., Lang F.: Atlas patofizjologii. MedPharm Polska, 2011

Choroby:
Zespół Glińskiego-Simmondsa: etiopatogeneza, objawy.

Zespół Sheehana: etiopatogeneza, objawy.
Moczówka prosta: ośrodkowa i obwodowa, etiopatogeneza, objawy.
SIADH: etiopatogeneza, objawy.

Akromegalia: etiopatogeneza, objawy.
Gigantyzm: etiopatogeneza, objawy.

Hiperprolaktynemia: etiopatogeneza, objawy.

Choroba Gravesa-Basedowa, wole guzkowe toksyczne, pojedynczy guzek autonomiczny tarczycy: etiopatogeneza, objawy.

Choroba Hashimoto: etiopatogeneza, objawy.

ZAGADNIENIA
Układ podwzgórzowo-przysadkowy
Przyczyny zaburzeń czynności hormonalnej podwzgórza.
Przyczyny pierwotnej i wtórnej niedoczynności przysadki.
Objawy niedoczynności przysadki.
Przyczyny pierwotnej i wtórnej nadczynności przysadki.
Objawy nadczynności przysadki.
Patogeneza zaburzeń miesiączkowania w zespole Sheehana.
Patogeneza zaburzeń laktacji w zespole Sheehana.
Patogeneza zaburzeń widzenia w przebiegu chorób przysadki.
Patogeneza hiperglikemii w przebiegu gigantyzmu/akromegalii.
Patogeneza poliurii w przebiegu moczówki prostej centralnej/ obwodowej.
Patogeneza polidypsji w przebiegu moczówki prostej centralnej/ obwodowej.
Patogeneza odwodnienia hipertonicznego w przebiegu moczówki prostej.
Patogeneza hiponatremii w przebiegu zespołu SIADH.

Tarczyca
Przyczyny pierwotnej nadczynności tarczycy.
Przyczyny wtórnej (drugo- i trzeciorzędowej) nadczynności tarczycy.
Hipertyreoza vs tyreotoksykoza.
Objawy nadczynności tarczycy.
Patogeneza nadczynności tarczycy w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa.
Następstwa procesu autoimmunologicznego w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa.
Następstwa przyspieszenia przemiany materii w przebiegu nadczynności tarczycy.
Patogeneza:
- nadciśnienia tętniczego w nadczynności tarczycy,
- wytrzeszczu w chorobie Graves-Basedowa,
- wola w nadczynności tarczycy,
- obrzęku przedgoleniowego w chorobie Graves-Basedowa,
- hipocholesterolemii w nadczynności tarczycy,
- przełomu hipermetabolicznego.

Przyczyny pierwotnej niedoczynności tarczycy.
Przyczyny wtórnej (drugo- i trzeciorzędowej) niedoczynności tarczycy.
Objawy niedoczynności tarczycy.
Patogeneza niedoczynności tarczycy w przebiegu choroby Hashimoto.
Następstwa spowolnienia przemiany materii w przebiegu niedoczynności tarczycy.
Następstwa gromadzenia glikozoaminoglikanów w przebiegu niedoczynności tarczycy.
Patogeneza hiperprolaktynemii w niedoczynności tarczycy.
Patogeneza:
- obrzęku śluzowatego w niedoczynności tarczycy,
- wola w niedoczynności tarczycy,
- zaburzeń miesiączkowania w niedoczynności tarczycy,
- hipercholesterolemii w niedoczynności tarczycy,
- hiperkarotenemii w niedoczynności tarczycy,
- przełomu hipometabolicznego.

Przytarczyce
Przyczyny pierwotnej nadczynności przytarczyc.
Przyczyny wtórnej nadczynności przytarczyc.
Przyczyny trzeciorzędowej nadczynności przytarczyc.
Objawy nadczynności przytarczyc, w szczególności
- ze strony układu kostnego
- ze strony układu wydalniczego
- ze strony układy pokarmowego
- ze strony układu nerwowego
Patogeneza hiperkalcemii w przebiegu nadczynności przytarczyc.
Patogeneza hipofosfatemii w przebiegu nadczynności przytarczyc.

Przyczyny pierwotnej niedoczynności przytarczyc.
Przyczyny wtórnej niedoczynności przytarczyc.
Objawy niedoczynności przytarczyc
Patogeneza hipokalcemii w przebiegu niedoczynności przytarczyc.
Patogeneza hiperfosfatemii w przebiegu niedoczynności przytarczyc.