Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Szczegółowa tematyka ćwiczeń.
  • Ostatnia zmiana 05.02.2024 przez Zakład Histologii i Embriologii

    Szczegółowa tematyka ćwiczeń

                                                                                                       

     

     

     

     

    STRUKTURA KOMÓRKI

    1. Cytoplazma – skład
    2. Cytoszkielet
    3. Błona komórkowa:

    a/ budowa i funkcje

    b/ transport przez błonę komórkową

    1. Siateczka śródplazmatyczna

    a/ budowa

    b/ funkcja

    c/ wyznaczniki enzymatyczne

    1. Aparat Golgiego

    a/ budowa ultrastrukturalna i lokalizacja w komórce

    b/ funkcje

    c/ wyznaczniki enzymatyczne

    1. Lizosomy

    a/ lizosomy pierwotne i zjawisko autofagii

    b/ lizosomy wtórne i proces endocytozy

    c/ funkcja lizosomów

    d/ wyznaczniki enzymatyczne

    1. Peroksysomy

    a/ budowa i funkcja

    b/ wyznaczniki enzymatyczne

    1. Proteasomy

    a/ budowa i funkcja

    9. Mitochondria

    a/ liczba i rozmieszczenie mitochondriów w komórce

    b/ budowa i funkcja błon mitochondrialnych, łańcuch oddechowy

    c/ przestrzeń międzybłonowa

    d/ matriks mitochondrialna

    e/ funkcja mitochondriów

    f/ markery mitochondriów

    10. Struktura i funkcja jądra komórkowego i jąderka

    11. Wtręty cytoplazmatyczne

     

    TKANKA NABŁONKOWA

    1. Pochodzenie tkanki nabłonkowej
    2. Funkcje tkanki nabłonkowej
    3. Kryteria podziału tkanki nabłonkowej
    4. Budowa i występowanie nabłonka:

    a/ jednowarstwowego płaskiego

    b/ jednowarstwowego sześciennego

    c/ jednowarstwowego walcowatego

    d/ wielorzędowego

    e/ dwurzędowego

    5. Budowa błony podstawnej.

    6.Struktury występujące na wolnej powierzchni komórek nabłonkowych:

    a/ mikrokosmki

    b/ stereocilia

    c/ rzęski

    d/ glikokaliks

    7. Struktury występujące na podstawnej części komórki:

    a/ prążkowanie przypodstawne

    8.Typy połączeń międzykomórkowych w tkance nabłonkowej:

    a/ połączenia zamykające

    b/ połączenia przylegające (obwódka przylegania,desmosomy, hemidesmosomy)

    c/ połaczenia jonowo-metaboliczne.

    8.Odżywianie tkanki nabłonkowej.

    9.Regeneracja nabłonków.

    10.Modulacja i metaplazja.

     

     

     

    III. Tkanka nabłonkowa.

    10. Nabłonek jednowarstwowy płaski. H+E

    11. Nabłonek jednowarstwowy płaski. Srebrzenie.

    12. Nabłonek jednowarstwowy sześcienny (kanaliki nerki). Azan.

    13. Nabłonek jednowarstwowy cylindryczny. H+E –jelito cienkie.

    14. Nabłonek dwurzędowy (najądrze). H+E

    36. Nabłonek wielorzędowy migawkowy (tchawica). H+E

     

    NABŁONKI WIELOWARSTWOWE I TKANKA GRUCZOŁOWA

    1. Nabłonki wielowarstwowe

    a/ wielowarstwowy płaski nierogowaciejący

    b/ wielowarstwowy płaski rogowaciejący (naskórek)

    c/ przejściowy

    d/ wielowarstwowy sześcienny

    e/ wielowarstwowy walcowaty

    II. Gruczoły zewnątrzwydzielnicze

    1. Gruczoły jednokomórkowe
    2. Gruczoły wielokomórkowe

    3. Kryteria podziału gruczołów zewnatrzkomórkowych:

    a) układ przewodów wyprowadzających

    - gruczoły proste

    - gruczoły rozgałęzione

    - gruczoły złożone

    b/ kształt odcinków wydzielniczych

    - pęcherzyki surowicze

    - cewki śluzowe

    c/ rodzaj wytwarzanej wydzieliny

    - gruczoły surowicze

    - gruczoły śluzowe

    - gruczoły mieszane

    d/ mechanizm wydzielania

    - merokrynowy

    - apokrynowy

    - holokrynowy

     

    IV. Tkanka nabłonkowa. Gruczoły zewnątrzwydzielnicze.

    89. Nabłonek wielowarstwowy płaski (przełyk) H+E

    101. Nabłonek wielowarstwowy przejściowy (pęcherz moczowy) Azan

    116. Naskórek. H+E

    58. Gruczoł pęcherzykowy (ślinianka przyuszna). Azan

    95. Gruczoł cewkowy (jelito grube). H+E

    20. Gruczoł jednokomórkowy wewnątrznabłonkowy (jelito grube – komórki kubkowe). Azan

    KREW

    1. Definicja krwi jako tkanki.
    2. Skład krwi:

    a/ elementy morfotyczne krwi

    b/ osocze

    1. Budowa i funkcja erytrocytów.

    4. Procentowy skład krwinek białych

    1. Granulocyty:

    a/ cechy charakterystyczne granulocytów

    b/ budowa i rola neurofilów

    c/ budowa i rola bazofilów

    d/ budowa i rola eozynofilów.

    1. Agranulocyty

    a/ cechy charakterystyczne agranulocytów

    b/ budowa i rola monocytów

    c/ rodzaje, budowa i rola limfocytów.

    1. Płytki krwi – budowa, funkcja.

    Obowiązują znajomość wartości prawidłowych wszystkich elementów komórkowych krwi.

     

     

    1. Krew.

    21. Krew żaby.

    22. Krew ludzka. Met. Pappenhaina.

    23. Retikulocyty.

     

    HEMOPOEZA

    I. Teorie hemopoezy

    II. Okresy rozwoju tkanki hemopoetycznej

    1. Hemopoeza pozazarodkowa
    2. Hemopoeza wątrobowa
    3. Hemopoeza szpikowa

    III. Szereg rozwojowy erytrocytów - erytropoeza

    IV. Powstawanie megakariocytów i płytek krwi – trombopoeza

    V. Szereg rozwojowy granulocytów - granulopoeza

    VI. Powstawanie monocytów - monopoeza

    VII. Szereg rozwojowy - limfopoeza.

     

     

    TKANKA ŁĄCZNA

    1. Klasyfikacja tkanki łącznej.
    2. Funkcje tkanki łącznej.
    3. Budowa i pochodzenie tkanki łącznej.
    4. Substancja międzykomórkowa:

    a/ istota podstawowa

    b/ włókna tkanki łącznej

    5. Komórki tkanki łącznej właściwej.

     

     

    1. Tkanka łączna właściwa.

    24. Tkanka łączna galaretowata dojrzała (pępowina). Azan

    68. Tkanka łączna siateczkowata (węzeł chłonny). H+E

    27. Tkanka łączna siateczkowata – włókna srebrochłonne (węzeł chłonny). Srebrzenie.

    28. Tkanka łączna włóknista wiotka – włókna sprężyste (rezorcyno-fuksyna).

    29. Tkanka łączna włóknista wiotka - włókna sprężyste i klejodajne (krezka). Rezorcyno-fuksyna i błękit aniliny.

    30. Fibroblasty i komórki kwasochłonne tkanki łącznej. H+E

    6. Tkanka tłuszczowa wyługowana. H+E

    34. Tkanka łączna włóknista zbita klejodajna (przekrój podł.) H+E

    35. Tkanka łączna włóknista zbita sprężysta (przekrój podł.)

    met. Van Giesona.

     

    TKANKA CHRZĘSTNA I KOSTNA

    1. Budowa tkanki chrzęstnej

    - komórki tkanki chrzęstnej

    - istota międzykomórkowa

    1. Rodzaje i występowanie tkanki chrzęstnej

    - chrząstka szklista

    - chrząstka sprężysta

    - chrząstka włóknista

    1. Budowa tkanki kostnej

    - komórki tkanki (osteoblasty, osteocyty, osteoklasty)

    - istota międzykomórkowa

    - osteon, blaszka kostna

    1. Rodzaje tkanki kostnej
    1. kość grubowłóknista
    2. kość drobnowłóknista

    - kość zbita

    - kość gąbczasta

    1. Okostna i śródkostna – budowa i funkcja
    2. Powstanie kości

    - kostnienie na podłożu łącznotkankowym

    - kostnienie na podłożu chrzęstnym

    1. Połączenie kości

    - połączenie włókniste

    - połączenie chrząstkowe

    - połączenie maziowe

     

     

    1. Tkanka łączna chrzęstna i kostna.

    36. Chrząstka szklista (tchawica). H+E

    37. Chrząstka sprężysta. Orceina.

    38. Kość gąbczasta.                                                                                                                                                                                                                                      39. Kość zbita – przekrój poprzeczny i podłużny.

     

    TKANKA MIĘŚNIOWA

    1. Pochodzenie i podział tkanki mięśniowej.
    2. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana szkieletowa.
    1. Budowa włókna mięśniowego.
    1. miofibryle
    2. sarkomer
    3. gładka siateczka sarkoplazmatyczna i kanaliki T

    (triada mięśniowa).

    1. Typy włókien mięśniowych
    1. włókna czerwone
    2. włókna białe
    3. włókna pośrednie
    1. Komórki satelitarne mięśniowe.
    2. Budowa mięśnia szkieletowego
    1. namięsna
    2. omięsna
    3. śródmięsna
    1. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana sercowa
    1. Budowa komórek mięśniowych sercowych (diada, wstawka).
    2. Budowa komórek układu przewodzącego przedsionkowo- -komorowego.
    3. Komórki mioendokrynowe.
    1. Tkanka mięśniowa gładka.
    1. Budowa miocytów.
    2. Budowa i występowanie tkanki mięśniowej gładkiej.

       

    3. IX. Tkanka mięśniowa                                                                                                                                                  41. Komórki mięśniowe izolowane.                                                                                                                                                                                            43. Tkanka mięśniowa gładka – przekrój poprzeczny i podłużny. H+E

    4. 42. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana – przekrój poprzeczny i podłużny (język) H+E

      44. Tkanka mięśniowa poprzecznie prążkowana – przekrój poprzeczny i podłużny (język). Srebrzenie.

      45W. Mięsień sercowy, wstawki. H+E

     

    TKANKA NERWOWA. UKŁAD NERWOWY

    1. Budowa neuronu (komórka nerwowa)

    1. ciało komórki nerwowej (perykarion)
    2. akson
    3. dendryty

    2. Kryteria klasyfikacji komórek nerwowych.

    3. Budowa neuronów

    1. wielobiegunowych
    2. dwubiegunowych
    3. pseudojednobiegunowych
    4. jednobiegunowych

    4.Komórki neurogleju występujące w ośrodkowym układzie nerwowym

    1. komórki wyściółki (ependyma)
    2. astrocyty włókniste
    3. astrocyty protoplazmatyczne
    4. oligodendrocyty
    5. komórki mikrogleju (mezoglej)

    5. Komórki neurogleju obwodowego układu nerwowego

    1. komórki satelitarne
    2. komórki Schwanna (lemocyty)

    6. Pień nerwowy

    - śródnerwie

    - onerwie

    - nanerwie

    7. Budowa włókna nerwowego

    - włókna bezrdzenne

    - włókna rdzenne

    8.Melinizacja włókien nerwowych w ośrodkowym i obwodowym układzie nerwowym

     

    I. Ośrodkowy układ nerwowy
    1/ Organizacja strukturalna ośrodkowego układu nerwowego
    - istota szara w mózgu, móżdżku, rdzeniu kręgowym
    - istota biała w mózgu, móżdżku, rdzeniu kręgowym
    2/ Bariera krew –mózg
    3/ Opony mózgowo-rdzeniowe – budowa histologiczna
    a/ opona twarda
    b/ pajęczynówka
    c/ opona miękka
    II. Obwodowy układ nerwowy
    1/ Zwoje nerwowe - rodzaje, budowa histologiczna
    2/ Nerwy –budowa histologiczna
    III. Rozwój układu nerwowego.

     

     

    X. Tkanka nerwowa i układ nerwowy.

    2. Rdzeń kręgowy. H+E lub 123.  Rdzeń kręgowy –komórki ruchowe. Błękit toluidyny.

    47. Zwoje międzykręgowe. H+E –komórki pseudounipolarne.

    8. Zwoje międzykręgowe wysrebrzane.

    119. Kora mózgu. H+E

    120. Móżdżek. H+E

            Móżdżek- srebrzony

    52. Nerw osmowany –przekrój podłużny.

    53. Nerw osmowany –przekrój poprzeczny.

     

     

    I seminarium z embriologii

    1. Układ rozrodczy żeński
    1. Budowa jajnika i cykl jajnikowy
    2. Budowa błony śluzowej trzonu macicy i cykl miesiączkowy
    3. Szyjka macicy i zmiany pod wpływem hormonów
    4. Budowa jajowodu i zmiany pod wpływem hormonów
    5. Regulacja hormonalna cyklu płciowego kobiety
    6. Oogeneza

     

    1. Układ rozrodczy męski

    7. Budowa jądra – kanaliki nasienne, gruczoł śródmiąższowy,  bariera krew-jądro

    8. Spermatogeneza

    9. Regulacja hormonalna

     

    III  .        Pierwszy tydzień rozwoju

    10. Etapy zapłodnienia (kapacytacja, reakcja akrosomalna, blok przeciwko polispermii, następstwa zapłodnienia)

    11. Bruzdkowanie  

    12. Okresy odżywiania

    13. Warunki niezbędne do prawidłowej implantacji                                                                                                          

     

    II seminarium z embriologii

     

     II tydzień rozwoju

    1. Implantacja – miejsce, warunki, czas.
    2. Dwulistkowe  tarczka zarodkowa ( gastrulacja wczesna) :

          3 .  Rozwój trofoblastu  (syncytiotrofoblast, cytotrofoblast) 

       4. Zmiany w obrębie embrioblastu – węzeł zarodkowy (epiblast, hipoblast), płytka      przedstrunowa, pęcherzyk żółtkowy (formy rozwojowe, funkcje)

       5. Mezoderma pozazarodkowa , pozazarodkowa jama ciała.

    Owodnia – funkcja, powstanie, jama owodni,             płyn owodniowy

    III tydzień rozwoju - Gastrulacja późna:

    6. Gastrulacja- zwiastuny gastrulacji.( smuga pierwotna, węzeł i dołek pierwotny)

    7. Mezoderma wewnątrzzarodkowa- osiowa. Narząd pierwotny - powstawanie

    8.  Mezoderma wewnątrzzarodkowe -przyosiowa, pośrednia, boczna – różnicowanie się, Metameryzacja( gdzie zachodzi).

    8. Endoderma – narząd pierwotny (powstawania i rola w rozwoju zarodka).

    9. Proces fałdowania. Narząd gardłowy – rola w rozwoju zarodka . Stek- rola w rozwoju zarodka

    10. Ektoderma- różnicowanie. Narząd pierwotny. Grzebienie nerwowe

    11. Błony płodowe-  ogólna definicja i funkcje (  owodnia, pęcherzyk żółtkowy, omocznia, kosmówka)

    12. Łożysko- etapy rozwoju, budowa(liścień, cz. matczyna, cz. płodowa), bariera krew-łożysko, funkcje , sznur pępowinowy.