Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Laboratorium Hemogenetyki.
  • Ostatnia zmiana 09.04.2021 przez Zakład Medycyny Sądowej

    Laboratorium Hemogenetyki

    Laboratorium hemogenetyki Zakładu Medycyny Sądowej oferuje wykonywanie badań identyfikacyjnych i indywidualizacyjnych w zakresie:

    • Analizy DNA w sprawach o ustalenie spornego ojcostwa wraz z obliczaniem prawdopodobieństwa ojcostwa w standardzie przyjętym w laboratoriach światowych.
    • Ujawniania i zabezpieczania śladów biologicznych, w tym niewidocznych śladów i mikrośladów biologicznych, przy użyciu oświetlacza kryminalistycznego CrimeScope wykorzystywanego m.in. przez laboratoria FBI i nieliczne laboratoria w kraju.
    • Identyfikacji materiału biologicznego, w tym określania przynależności gatunkowej.
    • Ustalania mechanizmu powstania śladów.
    • Oznaczania profili DNA w materiale dowodowym.
       

    Celem osiągnięcia wartości wskaźnika prawdopodobieństwa przypadkowej zgodności na poziomie graniczącym z pewnością, oznaczany profil DNA obejmuje:

    • Rutynowo panel co najmniej 15 autosomalnych systemów STR,Panel 12 markerów zlokalizowanych na męskim chromosomie płci Y – standardowo w sprawach przestępstw o charakterze seksualnym, w badaniach NN zwłok z domniemanym pokrewieństwem w linii męskiej, w badaniach śladów mieszanych z zawartością materiału pochodzenia męskiego (ustalenie liczby sprawców),
    • Panel markerów zlokalizowanych na chromosomie płci X - w sprawach przestępstw o charakterze seksualnym, w badaniach NN zwłok z domniemanym pokrewieństwem w relacji ojciec-córka, matka-syn, babka-wnuk,
    • Oznaczanie polimorfizmu mitochondrialnego DNA (mtDNA) metodą sekwencjonowania. Technika ta umożliwia identyfikację i badania porównawcze materiału biologicznego, który nie posiada komórek jądrzastych (trzon włosa) oraz materiału archiwalnego (kości) lub będącego w znacznym stopniu dekompozycji (rozkład gnilny). DNA mitochondrialny jest dziedziczony w linii żeńskiej, co pozwala na ocenę pokrewieństwa w przypadku identyfikacji NN zwłok.
       

    Materiał biologiczny badany w Zakładzie Medycyny Sądowej celem identyfikacji genetycznej obejmuje:

    • krew płynną i plamy krwi,
    • nasienie męskie i plamy nasienia,
    • inne płyny i wydzieliny ciała (ślina, pot, mocz, itp.) oraz ich plamy,tkanki miękkie oraz materiał kostny,
    • włosy,
    • wyskrobiny spod paznokci,
    • mikroślady biologiczne (fragmenty komórek naskórka, substancja potowo-tłuszczowa, itp.) naniesione na przedmioty podczas ich używania lub dotykania.
       

    Dopuszczalne rodzaje materiału porównawczego, to:

    • krew płynna lub plamy krwi,
    • wymazy nabłonka jamy ustnej,
    • włosy wyrwane.
       

    Laboratorium Hemogenetyki Zakładu Medycyny Sądowej stosuje system sterowania jakością wyników i wartością dowodową badań DNA:

    • Podczas wykonywania analiz laboratoryjnych stosowane są wyłącznie licencjonowane odczynniki oraz aparatura, które są specjalnie dedykowane do badań medyczno-sądowych. Badania prowadzone są zgodnie z wymaganiami normy PN-EN ISO/IEC 17025 dotyczącej kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących. Badania DNA w sprawach spornego ojcostwa oraz kryminalistycznych są wykonywane w ZMS AMB na podstawie wymienionych poniżej atestów: Polskiego Towarzystwa Medycyny Sądowej i Kryminologii, Collaborative Testing Services Interlaboratory Testing Program (USA), International Society of Forensic Genetics, Blind Trials of the European DNA Profiling Group (Institut für Rechtsmedizin, Universität Münster, Niemcy), Quality Control Test of the Forensic Y-User Group (Institut für Rechtsmedizin, Humboldt-Universität Berlin, Niemcy).
    • W świetle wprowadzanych w Polsce przepisów prawnych zharmonizowanych z ustawodawstwem Unii Europejskiej, w ZMS AMB przestrzegane są wymagania dotyczące systemu oceny zgodności dla laboratoriów DNA wykonujących badania na potrzeby organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości, co zapewnia porównywalność wyników z bazami danych profili genetycznych.
    • Standardowy okres wykonania ekspertyzy nie przekracza 1 - 2 tygodni. W przypadkach ekspresowych istnieje możliwość skrócenia terminu do 24 godzin.
    • Koszty ekspertyzy uzależnione są od liczby dowodów rzeczowych i kształtują się w dolnych granicach cenników krajowych; przy większej liczbie dowodów rzeczowych cena jednostkowa badania ulega zmniejszeniu.
    • Na życzenie zleceniodawcy przed przystąpieniem do badań, po dokonaniu wstępnych oględzin materiału, przedstawiamy przewidywaną kalkulację kosztów ekspertyzy.
    • W celu uchronienia przed postępującym rozkładem DNA w zabezpieczonym materiale dowodowym, co skutkuje niepowodzeniem w oznaczeniu profilu genetycznego a zatem utratą informacji zawartej w dowodzie rzeczowym, laboratorium przystępuje do analizy otrzymanego materiału bezzwłocznie po jego otrzymaniu. Sposób zabezpieczenia dowodów rzeczowych, warunki i okres ich przechowywania do czasu analizy są kluczowymi czynnikami wpływającymi na jakość i wiarygodność wyników oznaczania profili genetycznych.
    • W celu zapewnienia kompleksowości badań oraz utrzymania ciągu badawczego, w przypadku śledztw w sprawach o zabójstwo zalecane jest przeprowadzanie badań dowodów rzeczowych w tym samym Zakładzie, w którym dokonywane są oględziny zwłok. Praktyka taka pozwala na dokładniejsze oględziny materiału dowodowego, ustrzega przed utratą śladów wskutek przeoczenia lub niewłaściwej selekcji, a także zapobiega wymieszaniu śladów mikroskopijnych, lub słabo widocznych. Opisane podejście jest zgodne z zaleceniami „dobrej praktyki laboratoryjnej” i jest praktykowane w większości zakładów medycyny sądowej w kraju.
       

    Zakład wykonuje ekspertyzy w zakresie wyżej podanym dla Prokuratur, Sądów, Policji, zakładów pracy, zakładów ubezpieczeń i osób prywatnych.