PATOFIZJOLOGIA NACZYŃ (MIAŻDŻYCA, NADCIŚNIENIE TĘTNICZE).
1. Przypomnienie wiadomości z anatomii i fizjologii układu krążenia:
a) anatomia układu krążenia (serce i naczynia krwionośne; obieg duży i mały)
b) naczynia tętnicze:
- budowa ściany naczyń tętniczych (intima, media, adventitia)
- rola wybranych elementów ściany naczyń tętniczych:
-- śródbłonka naczyniowego (substancje wytwarzane przez śródbłonek i ich właściwości)
-- komórek mięśni gładkich
-- macierzy pozakomórkowej
c) wybrane mechanizmy regulujące ciśnienie tętnicze krwi:
- układ autonomiczny
-- budowa, neuroprzekaźniki, receptory, wpływ na serce i naczynia
-- odruch z baroreceptorów tętniczych
- układ renina-angiotensyna-aldosteron (RAA)
- substancje wytwarzane przez śródbłonek naczyniowy
- inne (wazopresyna, peptydy natriuretyczne)
2. Miażdżyca:
a) definicja i epidemiologia miażdżycy
b) patogeneza miażdżycy:
- uszkodzenie śródbłonka naczyniowego (czynniki uszkadzające śródbłonek, fenotyp dysfunkcyjnego śródbłonka)
- wnikanie lipoprotein do ściany tętnic i modyfikacje lipoprotein
- gromadzenie leukocytów w ścianie naczynia
- powstawanie komórek piankowatych
- migracja i proliferacja komórek mięśni gładkich
- metabolizm macierzy pozakomórkowej (procesy syntezy i rozkładu)
- właściwości trombogenie blaszki [obowiązują wiadomości z ćwiczenia nr 6 – hemostaza i zakrzepica]
- wapnienie blaszki miażdżycowej i jego skutki
- owrzodzenie i pęknięcie blaszki miażdżycowej i ich skutki
c) budowa blaszki miażdżycowej, czynniki decydujące o jej integralności oraz typy blaszek miażdżycowych (blaszki koncentryczne i ekscentryczne, blaszki stabilne i niestabilne)
d) czynniki ryzyka miażdżycy:
- niemodyfikowalne i modyfikowalne czynniki ryzyka miażdżycy
- wpływ palenia papierosów, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy [obowiązują wiadomości z ćwiczenia nr 4], dyslipidemii, otyłości i braku aktywności fizycznej na rozwój miażdżycy
e) patogeneza powikłań miażdżycy
3. Nadciśnienie tętnicze:
a) czynniki wpływające na ciśnienie tętnicze:
- czynniki zwiększające i zmniejszające całkowity opór naczyniowy (TPR)
- czynniki zwiększające i zmniejszające pojemność minutową serca (CO)
- zmiany ciśnienia tętniczego zachodzące wraz z wiekiem
b) definicje, kryteria diagnostyczne i epidemiologia nadciśnienia tętniczego
c) nadciśnienie tętnicze pierwotne:
- definicja i ogólna charakterstyka nadciśnienia pierwotnego
- rola wybranych czynnikiów w patogenezie nadciśnienia pierwotnego:
-- rola czynników genetycznych i środowiskowych
-- rola układu współczulnego
-- rola układu RAA
-- rola ściany naczyń krwionośnych w tym śródbłonka naczyniowego
-- rola nerek
-- rola spożycia soli
-- rola otyłości
-- rola insulinooporności
d) nadciśnienie tętnicze wtórne:
- definicja i przyczyny nadciśnienia wtórnego (sercowo-naczyniowe, hormonalne, neurogenne, nerkowe, inne)
- patogeneza wybranych postaci nadciśnienia wtórnego:
-- nadciśnienie naczyniowo-nerkowe
-- nadciśnienie związane z endokrynopatiami (nadczynność i niedoczynność tarczycy, akromegalia, nadczynność przytarczyc, zespół Cushinga, hiperaldosteronizm pierwotny=zespół Conna, Pheochromocytoma) [obowiązują wiadomości z ćwiczenia nr 3 i 4]
-- nadciśnienie związanego z obturacyjnym bezdechem sennym [obowiązują wiadomości z ćwiczenia nr 5]
e) objawy i powikłania nadciśnienia tętniczego (patogeneza powikłań sercowych, naczyniowych, mózgowych, nerkowych, ocznych)
CZĘŚĆ PRAKTYCZNA
Analiza i omówienie przypadków klinicznych dotyczących miażdżycy, zespołu metabolicznego i nadciśnienia tętniczego.