.png)
Przemówienie inauguracyjne
JM Rektora Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
prof. dr hab. Adama Krętowskiego
Witam wszystkich Państwa bardzo serdecznie na 67. inauguracji roku akademickiego na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku (…)
Motto inauguracji „per aspera ad astra” - przez trudy do gwiazd - ma odzwierciedlać drogę, jaką wybraliśmy na uczelni. Inwestujemy w jakość nauki i kształcenie studentów, rozwijamy nowoczesną infrastrukturę badawczą i dydaktyczną, podejmujemy nowe wyzwania i motywujemy się do jeszcze wydajniejszej pracy, wszystko po to, żeby osiągnąć sukces
Szanowni Państwo, rozpoczęliśmy kolejny rok akademicki, rok, który będzie wyjątkowy pod względem wyzwań, które nas czekają. Wierzymy, że będą to korzystne zmiany związane z ustawą o szkolnictwie wyższym. Wiążemy też nadzieje na poprawę sytuacji szpitali klinicznych, które stanowią znaczącą część naszej bazy dydaktycznej. Najważniejszym wydarzeniem w obecnym roku akademickim będą bez wątpienia przygotowania do reformy szkolnictwa wyższego. Wyrażamy zadowolenie z zapowiedzi zwiększenia autonomii uczelni, widzimy stojące przed nami wyzwania dotyczące zmian organizacji na uczelni, cieszą nas zapowiedzi promowania doskonałości naukowej oraz obietnica wspierania młodej kadry i powstania szkół doktorskich. Pragnę podziękować panu premierowi za podjęcie dialogu ze środowiskiem akademickim i pobudzenie aktywności polskich naukowców w dyskusji nad przyszłością polskiej nauki i szkolnictwa wyższego (…)
Przemówienie wicepremiera Jarosława Gowina
Wystąpienie Włodzimierza Łopaczyńskiego, przewodniczącego Stowarzyszenia Absolwentów AMB/UMB w USA
Cieszymy się, panie premierze, z zapowiadanego na przyszły rok wzrostu nakładów o miliard zł, ale trzeba uczciwe przyznać, że przy proporcjonalnym wzroście produktu krajowego brutto - w praktyce nie zwiększy się w 2018 roku odsetek funduszy przeznaczanych w Polsce na naukę. W tym miejscu mam więc szczególnie gorący apel do wszystkich naszych parlamentarzystów o wsparcie działań pana premiera Gowina dotyczących zwiększenia nakładów na naukę w Polsce do co najmniej 1 proc. PKB.
Szanowni Państwo, przez ostatnie lata naukowcy Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku prowadzili innowacyjne badania uzyskując osiągnięcia na poziomie światowym. Potwierdzeniem tego był status Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego, kategoria A+ Wydziału Farmaceutycznego, jeden z najwyższych w Polsce wskaźników cytowań publikacji indeksowanych w międzynarodowych bazach czasopism. Jako jedyna uczelnia w Polsce pozyskaliśmy w bieżącym roku grant Unii Europejskiej w ramach programu „Horyzont 2020” w konkursie COFUND.
W minionym roku akademickim po raz kolejny zanotowaliśmy wzrost liczby publikacji zarejestrowanych w prestiżowej bazie Web of Science (było ich 465) oraz wysoki łączny wskaźnik wpływu (impact factor), który wyniósł ponad 1000. Systematycznie zwiększamy pozyskiwanie funduszy ze źródeł zewnętrznych. W ostatnich 2 latach pozyskaliśmy 48 grantów NCN i NCBiR na łączną kwotę ok 57 mln zł.
W bieżącym roku nasi naukowcy wygrali konkursy finansowane z funduszy europejskich na projekty realizowane wspólnie z przedsiębiorcami na kwotę ponad 20 mln zł w zakresie badań dotyczących żywności funkcjonalnej.
Szczególne znaczenie dla dalszego rozwoju nauki w naszej uczelni ma uzyskanie w bieżącym roku dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego w wysokości ponad 131 mln zł. Dzięki przychylności Podlaskiego Urzędu Marszałkowskiego rozpoczęliśmy realizację projektu infrastrukturalnego: Centrum Badań Innowacyjnych w zakresie prewencji chorób cywilizacyjnych i medycyny spersonalizowanej.
W minionym roku akademickim zanotowaliśmy wzrost liczby publikacji zarejestrowanych w bazie Web of Science (było ich 465) oraz wysoki łączny wskaźnik wpływu, który wyniósł ponad 1000 IF. Ponadto w ostatnich 2 latach pozyskaliśmy 48 grantów NCN i NCBiR na łączną kwotę ok 57 mln zł
To duży sukces, ale jeszcze większe wyzwanie - pełne wykorzystanie środków możliwe jest pod warunkiem zaangażowania w projekt funduszy prywatnych przedsiębiorców. Aktualnie prowadzimy szereg rozmów z partnerami krajowymi i zagranicznymi. Zachęcamy też naszych regionalnych liderów biznesu do współpracy w zakresie nowoczesnej diagnostyki i terapii spersonalizowanej. Główne obszary planowanego rozwoju to infrastruktura komercyjna badań genomu ludzkiego, biomarkerów terapii celowanej, biobankowania oraz tworzenia elektronicznych baz danych tzw. big data zwierających profile fenotypowe i molekularne w różnych chorobach cywilizacyjnych. Planujemy także rozwój infrastruktury w zakresie medycyny regeneracyjnej, badań populacyjnych oraz produkcji radioznaczników do diagnostyki obrazowej.
Zdajemy sobie sprawę, że dotychczasowe sukcesy, w tym sukcesy naukowe, nie są dane raz na zawsze, a rywalizacja z innymi uczelniami krajowymi i zagranicznymi jest coraz trudniejsza. Jesteśmy jednak zdeterminowani, by podjąć skuteczne działania prowadzące do dalszego wzrostu jakości naukowej tak, aby za cztery lata mieć szansę aplikowania o status uczelni badawczej.
Mamy przy tym nadzieję, że proces ewaluacji jednostek naukowych będzie przebiegał w sposób transparentny i pozwoli na wyłonienie rzeczywistych liderów w poszczególnych dziedzinach polskiej nauki.
Nie ma wątpliwości, że decyzje w sprawie kryteriów przyszłej ewaluacji muszą być podjęte jak najszybciej - jeszcze przed startem musimy wiedzieć, w jakiej konkurencji startujemy. Dotychczasowy, wciąż aktualny system oceny parametrycznej, nie odzwierciedlał właściwie doskonałości naukowej - opierał się bowiem na wskaźnikach ilościowych (…)
Jesteśmy przekonani, że kryteria ewaluacyjne powinny być proste i projakościowe - oparte na obiektywnych danych uzyskiwanych z międzynarodowych baz publikacyjnych (np. SCOPUS lub Web of Science). Uważamy, iż w zakresie doskonałości naukowej tymi kryteriami powinny być liczba i jakość publikacji zarejestrowanych w bazach międzynarodowych, oraz średnia liczba cytowań przypadająca na publikację.
W zakresie grantów/pozyskiwanej infrastruktury naukowej należy uwzględniać wszystkie przychody uzyskane na badania naukowe czy infrastrukturę badawczą z funduszy pozastatutowych przypadające na pracownika akademickiego, czego zabrakło w obecnej parametryzacji - ze szczególnym docenieniem grantów programu „Horyzont 2020” oraz grantów ERC. (…) Pragnę tutaj szczególnie podkreślić, że uczelnie medyczne dysponują unikalnym potencjałem naukowym wśród wszystkich uczelni w kraju. Łączna liczba publikacji dotyczących medycyny i nauk pokrewnych stanowi 1/4 wszystkich polskich publikacji rejestrowanych w prestiżowych międzynarodowych bazach czasopism, wyprzedzając ponad dwukrotnie kolejne w rankingu nauki inżynieryjne (10,8 proc.), badania w zakresie fizyki i astronomii (10,7proc.), czy publikacje informatyczne (6,8 proc.). Siedem spośród 10 polskich uczelni z najwyższą liczbą publikacji zarejestrowanych w bazie SCOPUS to uczelnie medyczne. Wśród 10. polskich uczelni z najwyższą liczbą cytowań przypadającą na publikację aż 8 to uczelnie medyczne. Miło mi zauważyć, że w obu rankingach czołowe miejsce zajmuje nasz uniwersytet. Wobec powyższych danych uważam, iż zastosowanie we wszystkich dziedzinach tego samego algorytmu do wyboru najlepszych jednostek naukowych za niesprawiedliwe (…) Chciałbym w tym miejscu podkreślić specyfikę rozwoju nauk medycznych - opiera się ona na współpracy i badaniach wieloośrodkowych dotyczących często tysięcy pacjentów.
W celu dalszego rozwoju nauki w Polsce właściwym byłoby wypracowanie formuły współpracy uczelni medycznych, np. poprzez stworzenie wyodrębnionej agendy zajmującej się finansowaniem badań w dziedzinie medycyny: Narodowej Agencji Badań Medycznych. Jest to standard w krajach, będących liderami postępu i innowacji w nauce. Obecny system finansowania nauki w Polsce nie przewiduje niestety istotnych funduszy na rozwój badań translacyjnych i klinicznych, które mają największy wpływ na rozwój gospodarki i zdrowie społeczeństwa.
Szanowni państwo, panie premierze. Podobnie jak Kalifornia postawiła wiele lat temu na informatykę (computer science) i powstała Dolina Krzemowa, powinniśmy postawić na rozwój pewnych dziedzin w Polsce, które mogą być kołem zamachowym gospodarki. Myślę, że przedstawiłem szereg dowodów, że w naszym kraju obok elektromobilności czy inwestycji w energie odnawialne, informatykę - mamy podstawy, żeby postawić również na rozwój nauk medycznych.
Kluczowym elementem rozwoju nauki jest współpraca międzynarodowa. Cieszę się, że w dzisiejszej inauguracji uczestniczy, pracujący w National Cancer Institute w Bethesdzie w USA, pan dr Włodzimierz Łopaczyński, prezes Stowarzyszenia Absolwentów Naszej Uczelni w Ameryce Północnej. Jest mi niezmiernie miło poinformować państwa, iż Senat naszej uczelni przyznał panu doktorowi „Medal za zasługi dla UMB” za wieloletnie wspieranie naszych naukowców w czasie ich pobytów naukowych w Waszyngtonie oraz zainicjowanie i rozwijanie integracji środowiska naszych absolwentów. (…)
Szanowni państwo, jako uczelnia medyczna mamy szczególne zobowiązania wobec społeczeństwa dotyczące kształcenia wykwalifikowanej kadry medycznej. W związku z coraz trudniejszą sytuacją niedoboru lekarzy i pielęgniarek w naszym kraju, podjęliśmy w ostatnich dwóch rekrutacjach decyzję o istotnym zwiększeniu liczby studentów I roku na kierunku lekarskim i pielęgniarstwie. W tym roku przyjęliśmy też dwukrotnie większą liczbę studentek na studiach I stopnia z położnictwa.
Niestety na kształcenie większej liczby przyszłych lekarzy i pielęgniarek nie są przekazywane wystarczające środki finansowe. We wspólnym wystąpieniu Konferencji Rektorów Akademickich Uczelni Medycznych alarmowaliśmy Ministerstwo Nauki, że dotacja dydaktyczna, którą otrzymują uczelnie medyczne, pokrywa zaledwie 70-80 proc. kosztów kształcenia. Uczelnie uzupełniają ten niedobór prowadzeniem wciąż atrakcyjnych studiów niestacjonarnych na kierunkach lekarskich czy kształceniem obcokrajowców, ale mogłyby z tych środków finansować rozwój infrastruktury i badania naukowe prowadzone także przez studentów. Będziemy dalej zabiegać o zmiany ustawowe gwarantujące kierunkom medycznym właściwą wycenę wskaźników kosztochłonności i zwiększenie puli środków dla uczelni medycznych pozostających w dyspozycji ministra zdrowia.
Chciałbym też podkreślić, iż od zeszłego roku na uczelni podjęliśmy działania w celu zwiększania liczby studentów studiujących w języku angielskim. Dzięki zaangażowaniu dziekanów Wydziału Lekarskiego przyjęliśmy w tym roku o 20 proc. więcej studentów zagranicznych. Są to głównie studenci z Norwegii, Szwecji, Hiszpanii i Niemiec. Pozyskaliśmy też dodatkowe fundusze na rozpoczęcie kształcenia w języku angielskim na kierunku farmacja.
Niestety w związku z zakończeniem finansowania przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego - Krajowego Naukowego Ośrodka Wiodącego kończymy w bieżącym roku akademickim edycję środowiskowych studiów doktoranckich.
Te unikalne w skali kraju międzynarodowe studia III stopnia prowadzone wspólnie z dwoma uczelniami z Hiszpanii i Belgii zaowocowały znaczącym dorobkiem naukowym obejmującym 159 publikacji w czasopismach z listy filadelfijskiej o łącznym wskaźniku oddziaływania - IF powyżej 520.
Jak już mówiłem, są też w tym obszarze dobre wieści. Dzięki pozyskaniu grantu europejskiego z konkursu COFUND w ramach prestiżowych „Działań Marii Skłodowskiej-Curie” będziemy mogli kontynuować współpracę międzynarodową w ramach interdyscyplinarnych studiów doktoranckich. Pragnę raz jeszcze w tym miejscu podziękować panu premierowi za dofinansowanie przez Ministerstwo Nauki tego projektu kwotą 7,5 mln zł, bez której realizacja projektu byłaby niemożliwa.
Szanowni państwo, chciałbym w tym momencie zwrócić się do studentów naszej uczelni, w tym szczególnie do nowo przyjętych studentów I roku. Jestem pewien, że studiujecie na bardzo dobrej uczelni. Jesteśmy dumni, iż w czasie ostatniej sesji wiosennej po raz kolejny z rzędu nasi absolwenci zajęli pierwsze miejsce w Polsce na Lekarskim Egzaminie Końcowym. Do tego najwyższego poziomu dołączyli w aktualnej jesiennej sesji koledzy z kierunku lekarsko-dentystycznego, którzy zajęli również pierwsze miejsce w Polsce w lekarsko-dentystycznym egzaminie końcowym.
Takie osiągnięcia potwierdzają, że warto studiować na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku. Dobry wynik na końcowym egzaminie lekarskim to przepustka do wyboru wymarzonej specjalności i otrzymania miejsca na rezydenturze (…)
Jakość kształcenia to podstawa, ale studia to nie tylko nauka. Nasi studenci aktywnie działają w samorządzie oraz licznych organizacjach studenckich, uzyskują sukcesy w zawodach sportowych, artystycznych czy muzycznych. Bez wątpienia wielką przygodą jest udział w zajęciach i koncertach uczelnianego chóru, który w tym roku obchodził jubileusz 65-lecia.
Studenci naszej uczelni z zaangażowaniem uczestniczą w działalności kół naukowych - w ostatnim roku akademickim byli współautorami 106 publikacji naukowych. Po raz 12. już Studenckie Towarzystwo Naukowe zorganizowało międzynarodową konferencję International Medical Congress for Young Scientists, która posiada coraz wyższą renomę wśród studentów polskich i zagranicznych.
Dzięki pozyskanym przez uczelnię dodatkowym środkom z projektów europejskich 93 studentów miało możliwość wyjazdu na praktyki i staże do renomowanych ośrodków zagranicznych i krajowych.
Szanowni państwo, mówiąc o kluczowej roli nauki w rozwoju gospodarki mówimy o potrzebie współpracy naukowców z przedsiębiorcami. Chciałbym w tym miejscu szczególnie podkreślić, że Uniwersytet Medyczny w Białymstoku ma w tym obszarze wyjątkowe doświadczenia - jest organem założycielskim dwóch dużych przedsiębiorstw - szpitali klinicznych oraz spółki celowej Laboratorium Obrazowania Molekularnego, których roczny budżet przekracza znacząco 400 mln zł.
Niestety, w tym roku po raz kolejny stan finansowy szpitali budzi naszą troskę. Głównym powodem jest utrzymujące się niedoszacowanie kontraktów oraz coraz trudniejsza sytuacja w zakresie zabezpieczenia niezbędnego personelu medycznego.
Wierzymy jednak, że nowa ustawa o sieci szpitali, przyznanie naszym szpitalom najwyższego 6 poziomu referencyjności oraz planowana ustawa o szpitalach klinicznych będą skutkowały zwiększeniem podstawowego finansowania naszych jednostek (…)
Szanowni państwo, motto dzisiejszej inauguracji „per aspera ad astra” - przez trudy do gwiazd - ma odzwierciedlać drogę, jaką wybraliśmy na uczelni. Inwestujemy w jakość nauki i kształcenie studentów, rozwijamy nowoczesną infrastrukturę badawczą i dydaktyczną, podejmujemy nowe wyzwania i motywujemy się do jeszcze wydajniejszej pracy, wszystko po to, żeby osiągnąć sukces żeby sięgnąć do gwiazd.
Opr. bdc
Skróty pochodzą od redakcji
