W dniach 25 - 26 kwietnia 2014 roku w Białowieży odbył się I Międzynarodowy Kongres „Dermatologia bez granic”. Była to okazja do poznania najnowszych doniesień naukowych oraz do wymiany doświadczeń i nawiązania kontaktów naukowych
Spotkanie było okazją do uhonorowania najbardziej zasłużonych naukowców. Prof. Jacek Szepietowski, wręczył członkostwo honorowe PTD prof. Uladimirowi Adaskevichowi oraz prof. Aleksandrowi Lukyanau, podkreślając ich wkład w rozwój dermatologii oraz w rozwój współpracy |
Organizatorami byli: Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, Klinika Dermatologii i Wenerologii UM w Białymstoku oraz Klinika Dermatowenerologii UM w Grodnie. Honorowy patronat nad spotkaniem objęli rektorzy Uniwersytetów Medycznych w Grodnie, w Białymstoku oraz w Gdańsku.
Jako pierwszy wystąpił prof. U. Adaskevich kierownik Kliniki Dermatowenerologii w Witebsku, który wygłosił referat na temat współpracy dermatologów polskich i białoruskich. Profesor podkreślił szczególne zasługi w tym zakresie klinik dermatologicznych w Białymstoku i Gdańsku. Profesor D. Khvorik przedstawił wykład na temat historii kiły w rejonie Grodna. Podczas wykładu zademonstrował bogatą dokumentację fotograficzną obrazującą różne przypadki kliniczne. Kolejny wykład, profesora J. Szepietowskiego, kierownika Kliniki Dermatologii i Alergologii UM we Wrocławiu poświęcony był psychologicznym konsekwencjom świądu przewlekłego. Zawierał najnowsze informacje na temat czynników patogenetycznych oraz możliwości leczenia tego dokuczliwego objawu. Profesor Cezary Kowalewski, kierownik Kliniki Dermatologii i Immunodermatologii WUM przedstawił propozycję polskiego konsensusu diagnostyki i leczenia pęcherzycy. Omówił najnowsze możliwości w zakresie rozpoznawania i leczenia tej ciężkiej jednostki chorobowej. Profesor Lidia Rudnicka, kierownik Warszawskiej Kliniki Dermatologicznej przedstawiła technikę trichoskopii - dodatkowej metody diagnostycznej grzybicy owłosionej skóry głowy, podkreślając, że metoda ta nie może zastąpić rutynowo stosowanego badania mikologicznego. Na zakończenie tej sesji profesor Katarzyna Woźniak z Kliniki Dermatologii i Immunodermatologii WUM omówiła najnowsze doniesienia na temat patogenezy trądziku oraz przedstawiła możliwości leczenia różnych postaci tego schorzenia z uwzględnieniem najnowszych metod.
W sesji II poświęconej dermatozom alergicznym, zorganizowanej wspólnie z sekcją dermatologiczną Polskiego Towarzystwa Alergologicznego, prof. Maciej Kaczmarski, kierownik Kliniki Pediatrii, Gastroenterologii i Alergologii Dziecięcej UM w Białymstoku, omówił rolę alergii pokarmowej w atopowym zapaleniu skóry, zwracając uwagę na rolę preparatów mlekozastępczych i mieszanek elementarnych w leczeniu tej jednostki chorobowej. Profesor Cezary Kowalewski przedstawił rolę zaburzeń bariery naskórkowej w powstawaniu zmian skórnych zwłaszcza atopowego zapalenia skóry oraz wyprysku, a dr Monika Kapińska Mrowiecka z Krakowa omówiła obecnie stosowane emolienty oraz kosmeceutyki.
Profesor Andrzej Kaszuba, kierownik Kliniki Dermatologicznej UM w Łodzi, przedstawił współczesne metody leczenia atopowego zapalenia skóry. Profesor zwrócił szczególną uwagę na leczenie ogólne. Omówił on rolę ogólnie stosowanych kortykosteroidów, cyklosporyny A, metotrexatu oraz stosowanych leków biologicznych.
Profesor R. Nowicki omówił natomiast nowy, europejski algorytm leczenia atopowego zapalenia skóry. Profesor zwrócił zwłaszcza uwagę na leczenie miejscowe tego schorzenia podkreślając rolę miejscowych glikokortykosteroidów i inhibitorów kalcineuryny. Podkreślił też, że miejscowo stosowane glikokortykosteroidy mogą powodować szereg działań niepożądanych, dlatego też w łagodnym i średnionasilonym atopowym zapaleniu skóry rekomendowanym lekiem pierwszego wyboru jest obecnie pimekrolimus.
Dr A. Wilkowska z Gdańskiej Kliniki Dermatologicznej omówiła rekomendacje Europejskiej Akademii Alergologii i Immunologii Klinicznej dotyczące leczenia pokrzywek. Zwróciła ona uwagę na rolę leków przeciwhistaminowych nowej generacji, które są zalecane jako leki pierwszego rzutu w wielu odmianach pokrzywek. Podkreśliła też, że zalecanie wielu leków w leczeniu tej jednostki chorobowej świadczy o trudnościach w leczeniu zwłaszcza pokrzywki przewlekłej.
Dr E. Grubska-Suchanek (Gdańsk) omówiła natomiast problem alergii na kosmetyki zwracając uwagę na ich bardzo częste stosowanie. Podkreśliła też, że wraz ze wzrostem częstości stosowania kosmetyków wzrasta problem nadwrażliwości na różne składowe produktów kosmetycznych. Wśród wszystkich składników kosmetyków najsilniejsze właściwości alergizujące mają substancje zapachowe i konserwanty, ale uczulać też mogą inne składowe kosmetyków.
Podczas kongresu pokazano też szereg bardzo ciekawych przypadków klinicznych przygotowanych przez zespoły klinik dermatologicznych w Mińsku, w Grodnie i w Białymstoku. Dr E. Jahowdzik - Teleznaja i współpracownicy (Mińsk) pokazali patologię skóry związaną z zapaleniem wątroby typu C, dr U. Tsyrkunou i A. Sowkowicz (Grodna) demonstrowali przypadek rumienia wędrującego w przebiegu boreliozy przenoszonej przez kleszcze. Pracownicy Kliniki Dermatologii w Białymstoku przedstawili przypadek pemfigoidu pęcherzowego u pacjentki z erytrodermią łuszczycową po miejscowym zastosowaniu altacetu, linijną IgA dermatozę u pacjentki z pierwotną żółciową niewydolnością wątroby oraz przypadki kiły, zwracając uwagę na trudności diagnostyczne. Autorzy pokazali też przypadek autoimmunologicznego zespołu niedoczynności wielogruczołowej typu 1 oraz bardzo ciekawy przypadek powikłań po podskórnej iniekcji preparatu przeznaczonego do użytku zewnętrznego. Pokazano także przypadki wrodzonej aplazji skóry u bliźniąt jednojajowych, przypadki dermatoz świądowych oraz przypadek owrzodzenia podniebienia twardego w przebiegu kiły późnej.
W sesji „Gorące tematy” koledzy z Mińska przedstawili analizę epidemii kiły na Białorusi w latach 1988 -2013. Wobec braku w Polsce aktualnego konsensusu dotyczącego diagnostyki i leczenia kiły bardzo ważnym wystąpieniem był referat doc. A. Serwin z Białegostoku, która przedstawiła propozycję nowych europejskich zaleceń dotyczących tego zagadnienia. Doc. Serwin podkreśliła, iż w najnowszej wersji dotyczącej diagnostyki zwrócono uwagę na ograniczoną wartość odczynów krętkowych w modyfikacji ilościowej dla diagnostyki kiły oraz dla oceny aktywności procesu chorobowego i skuteczności leczenia. Do kontroli po leczeniu obecnie polecany jest ilościowy odczyn VDRL/RPR wykonywany po 1, 3, 6 i 12 miesiącach w kile wczesnej. Nie zaleca się w kile wczesnej badania płynu mózgowo - rdzeniowego, u pacjentów, u których nie stwierdza się odchyleń w badaniu neurologicznym, okulistycznym lub otolaryngologicznym. W leczeniu kiły lekiem pierwszego rzutu pozostaje penicylina. Ze schematów terapeutycznych kiły O.U.N. wycofano doksycyklinę. Doc. Serwin podkreśliła też, że propozycja zaleceń europejskich dotyczących diagnostyki i leczenia kiły powinna być podstawą podejmowania decyzji w pracy dermatologa - wenerologa.
Ostatnia sesja poświęcona była łuszczycy. W sesji tej prof. I. Flisiak omówiła odrębności łuszczycy wieku dziecięcego zwracając uwagę na to, iż łuszczyca zwłaszcza u najmłodszych dzieci może sprawiać duże trudności diagnostyczne imitując inne jednostki chorobowe. Podkreśliła też, że łuszczyca u dzieci ma najczęściej przebieg łagodny, w związku z czym zwykle wystarczające jest leczenie miejscowe. Profesor A. Kaszuba omówił natomiast aktualne zalecenia leczenia łuszczycy. Profesor omówił zarówno metody leczenia miejscowego, jak ogólnego, zwracając szczególną uwagę na najnowszą generację leków, jakimi są leki biologiczne. Podkreślił też, że obecnie prowadzonych jest wiele badań nad skutecznością i bezpieczeństwem tych nowych leków.
Spotkanie było też okazją do uhonorowania najbardziej zasłużonych naukowców. Przewodniczący Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego prof. dr hab. med. Jacek Szepietowski, wręczył członkostwo honorowe PTD prof. Uladimirowi Adaskevichowi, przewodniczącemu Białoruskiego Towarzystwa Dermatologicznego, oraz prof. Aleksandrowi Lukyanau, konsultantowi krajowemu ds. dermatologii na Białorusi, podkreślając ich wkład w rozwój dermatologii oraz w rozwój współpracy między dermatologami polskimi i białoruskimi.
Międzynarodowy Kongres „Dermatologia bez granic” poza ciekawą częścią naukową był okazją do spotkań towarzyskich i wymiany doświadczeń. Kolejne edycje spotkań z cyklu „Dermatologia bez granic” zaplanowano w roku 2015 w Brześciu nad Bugiem, a w roku 2016 w Suwałkach. Zapraszamy!
Wilkowska, E. Grubska - Suchanek, R. Nowicki