Po raz pierwszy w Polsce chirurdzy naczyniowi z Kliniki Chirurgii Naczyń i Transplantacji UMB wszczepili nowy rodzaj stentgraftu, czyli wewnątrznaczyniowej protezy.
Stentgraft to specjalna proteza przeznaczona do leczenia tętniaków aorty, czyli miejscowych poszerzeń jej ściany. Tym razem w ręce białostockich chirurgów trafił 65-letni pacjent z 4-centymetrowym tętniakiem tętnicy biodrowej wewnętrznej. To stosunkowe niewielkie naczynie i tej wielkości tętniak stanowi zagrożenie - w każdej chwili zmienione chorobowo ściany naczynia mogą pęknąć i może dojść do zagrażającego życiu krwotoku. W przypadku tego chorego w grę nie wchodziła klasyczna operacja - zmiana jest położona zbyt głęboko i nie ma tam możliwości dotarcia chirurgicznego. Do tej pory chirurdzy takie przypadki leczyli podwiązując lub wyłączając tętnicę (klejem lub specjalnymi spiralami). Jednak przy takim rozwiązaniu konsekwencją jest problem z właściwym ukrwieniem narządów w miednicy m.in. jelit oraz pojawia się problem z erekcją. I choć większość tętniaków naczyniowcy leczą wszczepiając stentgrafty - w przypadku umiejscowienia tego tętniaka nie było takiej możliwości.
- Do tej pory do dyspozycji mieliśmy dwa rodzaje stentgraftów: bardzo sztywne oraz samorozprężalne, elastyczne. Żaden z nich nie mógł być wszczepiony temu pacjentowi - tłumaczy dr hab. Jerzy Głowiński, kierownik Kliniki Chirurgii Naczyń i Transplantacji. - Po pierwsze mają one określone wymiary. Ponadto stentgraft sztywny mógłby uszkodzić naczynie krwionośne - tętnica biodrowa jest stosunkowo mała i kręta. Z kolei elastyczny stentgraft mógłby się przemieszczać po naczyniu. To naczynie nie jest ponadto równe na całej długości: w początkowym odcinku ma 8 mm, a w końcowym 5 mm średnicy.
Teraz naczyniowcy dostali nowy rodzaj stentgraftu - VBX. Przypomina nieco „dżdżownicę”: składa się z pierścieni naprzemiennie sztywnych i elastycznych. Co jednak najważniejsze, te stalowe pierścienie umożliwiają zwiększenie średnicy nawet o 100 proc. (z 8 do 16 mm), są o różnej długości (najkrótszy ma 15 mm, a najdłuższy 79 mm). Ponadto rozprężają się na balonie, co pozwala na bardzo precyzyjne operowanie stentgraftem. Dodatkowo balon pokryty jest warstwą fluoropolimeru, co uniemożliwia ześlizgnięcie się zamontowanego stentgraftu. Jeszcze jedna dodatkowa zaleta - wewnętrzna powierzchnia stentgraftu ma powłokę heparynową, która zapobiega powstawaniu zakrzepów.
- To niezwykle ważne, bo w małych naczyniach krwionośnych jest problem z wykrzepianiem - dodaje dr hab. Głowiński.
10 kwietnia chirurdzy naczyniowi wykonali pierwszą operację z wykorzystaniem nowego stentgraftu. Zakończyła się pełnym sukcesem, z zachowaniem przepływu w naczyniach. Operacja została wykonana w nowej sali hybrydowej, która kilka tygodni temu została uruchomiona na potrzeby chirurgów naczyniowych. To już druga sala hybrydowa działająca w USK (jedna jest dedykowana kardiochirurgom). Jej utworzenie kosztowało 9 mln zł (5 mln wart jest sam sprzęt).
Aorta jest głównym naczyniem krwionośnym, doprowadzającym krew z serca do pozostałych części ciała. Sięga ona od klatki piersiowej do jamy brzusznej, gdzie rozgałęzia się na dwie tętnice biodrowe. Tętnice biodrowe doprowadzają krew do dolnych partii ciała i do nóg. Czasami, wskutek starzenia się organizmu lub innych chorób, może dojść do osłabienia ścian naczyń krwionośnych i do wybrzuszania odcinka aorty. Zmiana ta może się z czasem powiększać i rozciągnąć jak balon - powstaje wówczas tętniak. Kiedy zmiana jest mała, wymaga jedynie obserwacji. Jeśli jednak powiększa się, konieczna jest interwencja chirurgiczna: otwarta operacja lub operacja wewnątrznaczyniowa. W pierwszym przypadku lekarze usuwają zmienione chorobowo naczynie, a w to miejsce wstawiają protezę. Operacja wymaga dłuższej rekonwalescencji pacjenta. W przypadku operacji wewnątrznaczyniowych zamiast dużego nacięcia na brzuchu, lekarze wykonują małe nacięcia w pachwinie i tak dostają się do tętnic udowych. Przez te małe nacięcia wprowadza się do tętnic stentgraft (protezę naczyniową) i umieszcza go wewnątrz aorty. Stentgraft wewnątrznaczyniowy zamyka tętniak i tworzy nową ścieżkę dla przepływu krwi. Z czasem tętniak się obkurcza.
km
