.png)
Doktor Jan Pietruski przyjechał do Białegostoku z Lublina, gdzie skończył Akademię Medyczną uzyskując 15 listopada 1954 roku dyplom lekarza.
Urodził się 7 czerwca 1930 roku we Lwowie w rodzinie lekarskiej i prawniczej o tradycjach niepodległościowych (ojciec - Oktaw, matka - Józefa Maria z domu Kielanowska). Naukę podjął w konwikcie o.o. Jezuitów w Chyrowie. Po wojnie po opuszczeniu Lwowa, edukację kontynuował w szkole Księży Marianów na Bielanach w Warszawie. Tam zorganizował samopomoc uczniowską, udzielając korepetycji słabszym uczniom. W 1949 roku uzyskał świadectwo dojrzałości. W latach 1949 - 1954 studiował medycynę. W roku 1953 ożenił się z Zofią Przyłucką, późniejszą znakomitą internistką.
Na podstawie nakazu pracy został zatrudniony w Akademii Medycznej w Białymstoku w Klinice Gruźlicy Płuc, kierowanej przez pierwszego rektora i organizatora tej uczelni, prof. Tadeusza Kielanowskiego. Otrzymał II stopień specjalizacji z ftyzjatrii. Następnie podjął pracę w Klinice Otolaryngologii, gdzie uzyskał specjalizację II stopnia i doktorat w 1968 roku. Kierownikiem kliniki był wówczas prof. dr med. Wiktor Hassmann. Po habilitacji w roku 1977, dr Jan Pietruski otrzymał stanowisko docenta etatowego.
W roku akademickim 1969/1970 na przebywał na rocznym stypendium rządu francuskiego w Paryżu, szkoląc się w mikrochirurgii ucha w szpitalu Broussais la Charité, pod kierunkiem światowej sławy profesora P. Aboulkera. Równocześnie zajmował się badaniami elektrofizjologicznymi narządu słuchu i równowagi oraz nystagmografią w Laboratorium Biofizyki Zmysłów w Szpitalu Lariboisière. Tam też pracował nad diagnostyką porażeń nerwu twarzowego.
Po powrocie zorganizował i uruchomił w 1971 roku w Klinice Otolaryngologii AM, pierwszą w Białymstoku pracownię elektronystagmografii, korzystając z kalibratora wykonanego według własnego projektu. Skonstruował niezbędną aparaturę umożliwiającą topodiagnostykę porażeń nerwu twarzowego, m.in. elektrogustometr i stymulator do badania przezskórnego jego pobudliwości. Opracował też własną, oryginalną metodę procentowej rejestracji i stopnia ewolucji mimiki twarzy w obwodowym porażeniu nerwu twarzowego, którą wykorzystał w pracy habilitacyjnej, pozwalającej z dużą dokładnością śledzić, rejestrować i oceniać cofanie się porażenia. W 1972 roku, wykonał stapedektomię w otosklerozie, uwieńczoną poprawą słuchu. Wprowadził też, wspólnie z prof. W. Hassmanem, wiele nowoczesnych technik operacyjnych w mikrochirurgicznym leczeniu przewlekłych zapaleń ucha środkowego. Za cykl tych publikacji ogłoszonych drukiem w „Otolaryngologii Polskiej”, otrzymał w 1974 roku prestiżową nagrodę naukową im. Prof. Jana Miodońskiego.
W latach 1979 - 1980 pracował na uniwersytecie w Getyndze, zajmując się leczeniem chirurgicznym porażeń nerwu twarzowego i operacjami ślinianki przyusznej, z zachowaniem nerwu twarzowego, jak również rozmaitych typów przeszczepów tego nerwu. Od 1984 do 1988 r. zatrudniony był w Zairze jako profesor laryngologii na UNAZA (Université Nationale du Zaire) i szef laryngologii w szpitalach górniczych w Katandze. Po powrocie do kraju do przejścia na emeryturę pracował w Klinice Otolaryngologicznej w Centralnym Szpitalu Klinicznym w Warszawie.
Uczestniczył w kilkudziesięciu krajowych i zagranicznych zjazdach i sympozjach laryngologicznych, m.in. w Bratysławie, Budapeszcie, Bukareszcie, Chemnitz, Debreczynie, Dreźnie, Grenoble, Istambule, Jenie, Jerozolimie, Kolonii, Paryżu, Peczu, Pretorii, Zurychu i in. Jest autorem i współautorem ponad 300 publikacji naukowych, głównie jako pierwszy autor, publicystycznych i książkowych.
W roku 1984 wydał podręcznik „Operacje tympanoplastyczne”, będący pierwszym polskim oryginalnym opracowaniem nowoczesnej mikrochirurgii głuchoty przewodzeniowej. W roku 1997 ukazał się kolejny podręcznik pt. „Tympanoplastyki”. Jest współautorem podręcznika „Otolaryngologia kliniczna”, monografii pt.: „Uszkodzenia nerwu twarzowego”, „Postępowanie specjalistyczne w urazach głowy”, „Encyklopedii Seniora” i autorem książek „Co nam zostało z tych lat”, „Byłem w Getyndze”, „I co dalej?”, „Pozory i paradoksy”, „Nad Sekwaną”, „Włączyć myślenie”. Swoją afrykańską epopeję opisał w ponadczasowej książce „Na południe od równika”, oraz we współpracy z bratem - sagę rodzinną.
Przez wiele lat był redaktorem naczelnym wydawnictw Okręgowej Izby Lekarskiej w Białymstoku: Biuletynu i Zeszytów Historycznych. W swoich publikacjach nigdy nie popierał Narodowego Funduszu Zdrowia, który - jako zbiurokratyzowany urząd centralnie sterowany - nie widzi codziennych potrzeb pacjenta, nie rozumiejąc diagnostyki, potrzeb i cierpienia chorego. Współpracował z wydawnictwem „Alma Mater”, lubelskiej Akademii Medycznej, gdzie pisywał felietony na aktualne tematy, współredagując kolumnę „Hyde Park”.
Był członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Otolaryngologów Chirurgów Głowy i Szyi, członkiem - założycielem Sir Charles Bell Society, międzynarodowej interdyscyplinarnej organizacji, z siedzibą w Los Angeles, zajmującą się koordynacją badań nad porażeniem nerwu twarzowego w skali globalnej, i członkiem honorowym Światowej Unii Lekarzy Pisarzy. Był współzałożycielem Towarzystwa Absolwentów i Przyjaciół Akademii Medycznej w Lublinie.
Po przejściu na emeryturę kontynuował działalność lekarską w lecznictwie otwartym, pracując w Lekarskiej Spółdzielni Specjalistów „Eskulap” w Białymstoku. Uczestniczył w zjazdach i sympozjach w kraju i za granicą, recenzował książki, prace doktorskie i habilitacyjne. Zajmował się nieprzerwanie publicystyką dotyczącą wadliwego funkcjonowania służby zdrowia. Jego drugą żoną została prof. dr hab. Ida Kinalska, endokrynolog i diabetolog. Z pierwszego małżeństwa ma syna, Jana Krzysztofa – dr. hab. specjalistę protetyki stomatologicznej oraz dwie wnuczki - Marię i Aleksandrę.
Docent Jan Pietruski pracował w Klinice Otolaryngologii przez około 20 lat. Był znakomitym chirurgiem, innowacyjnym pracownikiem naukowym i dobrym kolegą. Znał dobrze języki europejskie. Do końca aktywnie uczestniczył w zebraniach oddziału PTOL.
Początek UMB to ruiny - wspomnienia Jana Pietruskiego
Opracował prof. dr hab. Stanisław Chodynicki
em. kierownik Kliniki Otolaryngologii UMB
