Uniwersytet Medyczny w Białymstoku. Lekarze białostoccy: Władysław Giedrojć-Juraha 1910-1972.
  • Ostatnia zmiana 01.10.2013 przez Medyk Białostocki

    Lekarze białostoccy: Władysław Giedrojć-Juraha 1910-1972

    Urodził się 25 lutego 1910 roku w rodzinie ziemiańskiej w miejscowości Preznia w powiecie rzeżychim, na Łotwie. Jego rodzicami byli Leonard i Helena z domu Salcewicz. Miał dwoje rodzeństwa: siostry Jadwigę i Marię.

    Wychowany w patriotycznej atmosferze, polskie gimnazjum skończył w Rzeżycy w 1929 r. W tym samym roku wstąpił na Uniwersytet Stefana Batorego w Wilnie. Najpierw wybrał wydział prawa, dopiero po pewnym czasie przeniósł się na wydział lekarski. Po otrzymaniu absolutorium w 1935 r. pracował zarobkowo jako pielęgniarz albo zastępca lekarza. Jednocześnie się uczył i składał egzaminy dyplomowe.

    Dyplom lekarza otrzymał w 1938 r. Podjął pracę w szpitalu w Głębokiem, a po roku przeniósł się do Brześcia nad Bugiem. Tam pracował na oddziale chirurgicznym w szpitalu miejskim.

    Po wybuchu wojny w 1939 r. pozostał w tym szpitalu, dodatkowo zajął się jeszcze anatomią patologiczną i medycyną sądową. Po wkroczeniu wojsk niemieckich przeniósł się do Białegostoku, tu rozpoczął pracę na oddziale chirurgicznym, prowadzonym przez prof. Konrada Fiedorowicza. W roku 1942 został przeniesiony do oddziału chirurgiczno-urologicznego, zarządzanego przez niemieckiego urologa Franza Lothara. Ten fakt miał ogromne znaczenie dla późniejszych losów Władysława Giedrojcia. Właśnie wtedy ukierunkował się na urologię.

    W tym czasie rozpoczął czynną działalność w Armii Krajowej. Był lekarzem w 10 pułku ułanów spieszonych oraz szefem sanitarnym obwodu Białystok-powiat.

    W czerwcu 1944 r. ukrywał się przed gestapo. Dopiero po wejściu wojsk sowieckich do Białegostoku, wrócił do dawnej aktywności i został powołany do wojska polskiego, gdzie organizował jednostki w Białymstoku oraz Ostrowi Mazowieckiej. Nie zaniedbywał swojego zawodu, równocześnie pracując na oddziale chirurgicznym I Szpitala Miejskiego w Białymstoku.

    Jesienią 1944 r. został aresztowany za działalność w Armii Krajowej. Następnie wywieziono go do Związku Radzieckiego, do obozu dla internowanych w Stalinogorsku. Początkowo pracował tam fizycznie w kopalni węgla, następnie już jako lekarz obozowy. Po zwolnieniu w czerwcu 1945 r. wrócił do Białegostoku.

    W Szpitalu PCK zorganizował pododdział urologiczny wraz z przychodnią urologiczną. To właśnie te duże jednostki stały się zalążkami urologii białostockiego regionu. Brak kadry chirurgicznej w tamtym okresie spowodował, że jeszcze przez wiele lat pracował jednocześnie jako chirurg i urolog.

    W 1948 r. przeszedł do odbudowanego Państwowego Szpitala Chirurgicznego przy ul. Piwnej 14 (obecnie ul. Skłodowskiej-Curie). Stworzył tu 40-łóżkowy oddział chirurgiczny z wydzielonymi 26 łóżkami urologicznymi.

    Ponadto w latach 1949-1953 był zatrudniony jako ordynator Oddziału Chirurgii w Szpitalu Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (później jednostka została przekształcona w Szpital Ministerstwa Spraw Wewnętrznych). Następnie pracował tam jako kierownik poradni urologicznej. Zorganizował także specjalistyczną poradnię urologiczną w Rejonowej Przychodni PKP w Białymstoku.

    W 1954 r. jako specjalista II stopnia w dziedzinie chirurgii i urologii został powołany na adiunkta powstającej właśnie II Kliniki Chirurgicznej (kierownik prof. Tadeusz Jankowski) Akademii Medycznej w Białymstoku. Jednocześnie pozostał ordynatorem oddziału urologicznego w Szpitalu Wojewódzkim .

    W 1957 r. zorganizował pierwszy w Białymstoku Ogólnopolski Zjazd Naukowy Polskiego Towarzystwa Urologicznego. Od 1960 r. pełnił funkcję specjalisty wojewódzkiego ds. urologii.

    Jak podaje w swojej biografii, w ciągu 18 powojennych lat wykonał około 7 tysięcy operacji różnego typu.

    Przez 30 lat pracował ofiarnie w białostockiej służbie zdrowia. Wychował wielu urologów z II stopniem specjalizacji. Wydał wiele prac naukowych. Jest twórcą białostockiej urologii. Prof. Stefan Wesołowski, wybitny urolog, napisał o nim: „Dr Władysław Giedrojć przyczynił sie wielce do powstania i rozwoju urologii w Białymstoku” (Urologia Polska, 1993, 46,4)

    Odznaczony był Złotym Krzyżem Zasługi, Odznaką za Wzorową Pracę w Służbie Zdrowia, Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski, Medalem Zwycięstwa i Wolności.

    Zmarł nagle w czasie pracy 16 kwietnia 1972 r. Spoczywa na Cmentarzu Farnym w Białymstoku.

                                                                                                                  

    Mieczysław Sopek, dr n. med., były wieloletni pracownik Zakładu Anatomii Prawidłowej Człowieka UMB

    Magdalena Szkudlarek, dr n. med., adiunkt Zakładu Anatomii Prawidłowej Człowieka UMB

  • 70 LAT UMB            Logotyp Młody Medyk.