Wspomnienie o Jerzym Tadeuszu Hofmanie
(1938-2015)
Urodził się 19 sierpnia 1938 roku w Białymstoku, ale wczesne dzieciństwo i okres II wojny światowej spędził u swoich dziadków ze strony matki w pobliżu Wilna. Jego matka, Jadwiga Tomaszewicz urodziła się i mieszkała tam z rodzicami do roku 1931 tj. do ukończenia studiów na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. Następnie przeniosła się na Podlasie, gdzie pierwszą pracę podjęła w wiejskim ośrodku zdrowia w Nurcu, a od 1934 roku pracowała w Szpitalu Miejskim w Białymstoku. W roku 1937 wyszła za mąż za Tadeusza Hofmana, a rok później urodził się im syn Jerzy Tadeusz. Wkrótce w obawie przed nadciągającą wojną mały Jerzy został oddany pod opiekę dziadków, gdzie przetrwał całą wojnę. Wojna zmieniła granice na niekorzyść Polski i Wilno zostało wchłonięte przez Związek Radziecki.
Do Białegostoku powrócił z ojcem w ramach repatriacji dopiero w roku 1946. Zamieszkali w Białymstoku na osiedlu Bojary przy ul. Wróblej [1]. Nigdy więcej nie chciał wracać do Wilna. Do szkoły podstawowej i średniej chodził w Białymstoku. W roku 1963 ukończył studia na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Białymstoku. Doktorat obronił w roku 1972, habilitacja w roku 1982 za dorobek i rozprawę: Rola histaminy w patogenezie dychawicy oskrzelowej i farmakologiczne możliwości modulacji jej mechanizmów sekrecyjnych w reakcji anafilaktycznej, a od 1990r. został Profesorem „belwederskim”. Był specjalistą chorób wewnętrznych i alergologii. Wielu lekarzy pod jego kierunkiem uzyskało tytuł specjalisty chorób wewnętrznych oraz specjalisty alergologa.
W latach 1970-1990 pracował w Klinice Alergologii AMB pod kierownictwem Prof. Sabiny Chyrek-Borowskiej. Zajmował się rolą histaminy w patogenezie chorób alergicznych. Po powrocie ze stypendium naukowego w Odense ( Dania) wprowadził do arsenału badań naukowych w Klinice Alergologii test uwalniania histaminy z bazofilów pod wpływem alergenów oraz anty-IgE. Jako student czwartego roku pracując w studenckim kole naukowym miałem zaszczyt uczestniczyć w tych eksperymentach, których wyniki były podstawą rozprawy habilitacyjnej doktora Jerzego Hofmana oraz mojej rozprawy doktorskiej, a także kilku doniesień na alergologicznych kongresach międzynarodowych( Aachen 1985, Sztokholm 1985). Dzięki pracom nad histaminą kilkoro współpracowników zostało członkami Towarzystwa Badań nad Histaminą, opublikowano kilka prac w czasopismach posiadających IF i mieliśmy zaszczyt organizować ogólnopolskie spotkanie tzw. Klubu Histaminowego w Białymstoku.
W dniu 26 października 1981 roku w Bydgoszczy zostało powołane do życia Polskie Towarzystwo Alergologiczne. Jerzy Hofman wszedł w skład Komitetu Założycielskiego wraz z: 1. prof. Teofilą Bystrzanowską (Warszawa), 2. prof. Sabiną Chyrek-Borowską (Białystok), 3. prof. Zenonem Dudziakiem (Bydgoszcz), 4. dr Andrzejem Dziedziczko (Bydgoszcz), 5. dr Ryszardem Gniazdowskim (Bydgoszcz), 6. doc. Janiną Lewandowską (Wrocław), 7. prof. Urszulą Mackiewicz (Poznań), 8. dr Andrzejem Martynowskim (Bydgoszcz), 9. dr Krystyną Pawlik-Miśkiewicz (Bydgoszcz), 10. prof. Bogdanem Romańskim (Bydgoszcz), 11. prof. Edwardem Rudzkim (Warszawa), 12. doc. Czesławem Sielużyckim (Warszawa), 13. dr Krystyną Szulczyńską (Gdańsk), 14. dr Teresą Wilewską-Kłubo (Bydgoszcz), 15. dr Jackiem Wołoszyńskim (Kraków), 16. dr Magdaleną Żbikowską- Goetz (Bydgoszcz) [2].
Jeszcze w czasie pracy w Klinice Alergologii, w latach 1984-1987, doc. Jerzy Hofman pełnił funkcję Prodziekana Wydziału Lekarskiego AMB ds. studentów.
Przez wiele lat sam wychowywał troje dzieci, dwie córki, Ewę i Agnieszkę oraz syna Marka ( żona - Maria, także lekarka pracowała na kontrakcie w Libii ).
Tuż przed nominacją profesorską w roku 1990 docentowi Jerzemu Hofmanowi powierzono funkcję kierownika i zadanie zorganizowania Zakładu Alergologii Dziecięcej w nowo budowanym Klinicznym Szpitalu Dziecięcym, którym kierował aż do przejścia na emeryturę i rozwiązania tego Zakładu w 2008r. Była to jednostka naukowo-dydaktyczna oparta na przyklinicznej Poradni Alergologicznej dla Dzieci posiadająca również łóżka szpitalne. Na podstawie niepisanej umowy między nim, a Prof. Maciejem Kaczmarskim doszło do podziału kompetencji. Jednostka kierowana przez prof. Jerzego Hofmana zajmowała się głównie diagnostyką i leczeniem dzieci powyżej 3 roku życia, a więc chorujących zazwyczaj na choroby wywołane alergenami wziewnymi oraz uczulonymi na jad owadów żądlących. Mniejszymi dziećmi z dominującą alergią pokarmową zajmowała się klinika kierowana przez prof. Macieja Kaczmarskiego. W ciągu 18 lat działalności Poradnia Alergologiczna będąca częścią składową Zakładu Alergologii Dziecięcej AMB stała się największą jednostką ambulatoryjną Dziecięcego Szpitala Klinicznego w Białymstoku. Pracowali w niej lub nadal pracują: dr Maria Sielanko-Baranowska, dr n. med. Irena Dąbrowska, dr n med. Anna Płoszczuk, dr n. med. Anna Trofimowicz, dr n. med. Teresa Piotrowska, Dr n.med. Danuta Rutkowska-Rogacz, dr n.med. Alina Puchnarewicz, dr hab. n. med. Ewa Świebocka, dr n. med. Ewa Botulińska. Większość z nich zdobyła specjalizację z alergologii pod kierunkiem Prof. Jerzego Hofmana.
W wolnym czasie uprawiał żeglarstwo, o czym lubił opowiadać w czasie spotkań integracyjnych, które tradycyjnie odbywały się na jego działce rekreacyjnej. Wszyscy uczestnicy mile wspominają te chwile, które przyczyniały się do tworzenia „rodzinnej” atmosfery wśród pracowników.
W roku 2008 przeszedł na emeryturę i wycofał się z czynnego życia zawodowego oraz stopniowo z kontaktów towarzyskich. Szkoda, że Zakład Alergologii został rozparcelowany. Prof. Jerzy Tadeusz Hofman zmarł 21.08.2015 roku i został pochowany na cmentarzu św. Rocha w Białymstoku. Pozostawił żonę i dorosłe dzieci z rodzinami.
W mojej pamięci pozostaje jako wspaniały nauczyciel, odpowiedzialny lekarz, wzorowy Kolega i dobry człowiek. Niewielu moich znajomych mógłbym podsumować w podobny sposób. Myślę, że moje zdanie na ten temat podzielają wszyscy, którzy byli z nim związani zawodowo.
Piśmiennictwo:
- Sopek M, Szkudlarek M. Jadwiga Tomaszewicz-Hofman 1906-1980, Medyk Białostocki 2012;109.
- Rudzki E., Czubalska M.: Założenie Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Alergia 2003, wiosna, s. 16.
Autor:
Prof. dr hab. n. med. Zenon Siergiejko
